آينده‌پژوهي مسئله‌محور فرهنگي در راستاي توسعه پايدار

Cultural Issue-Based Future Studies for Sustainable Development

توسعه، اصلي‌ترين برنامه ملي روبه‌آينده كشورها و ملت‌ها به شمار مي‌رود و نسبت كشورها با مسئله توسعه، جايگاه آن‌ها را در نظام جهاني تعيين مي‌كند. مفهوم توسعه پايدار از دل تلاش‌هاي جامعه جهاني براي تطابق شاخص‌هاي مختلف توسعه با آرمان‌هايي چون صلح، آزادي و زيست‌سازگاري به وجود آمد و امروزه در ادبيات توسعه به عنوان گفتمان غالب مطرح است. دغدغه اصلي توسعه پايدار، پرهيز از اقدامات تك‌بعدي و توجه به زمين و محيط زيست با هدف پايدارسازي دستاوردهاي توسعه براي نسل‌هاي بعد و توجه به ضمائم ديگر توسعه ازجمله ارزش‌هاي فرهنگي است. با توجه به ارزش زيرساختي فرهنگ در مسئله توسعه پايدار و نقش آن در آموزش، رشد اجتماعي و بومي‌گرايي، توجه به فرهنگ و هنر به عنوان عاملي پيش‌برنده، يكي از علل موفقيت طرح‌هاي توسعه بوده است. كاربست فرهنگ‌پژوهي و آينده‌پژوهي فرهنگي در مسير دستيابي به توسعه پايدار نيازمند تبيين مسائل مهم فرهنگ و روابط ميان‌رشته‌اي فرهنگ با ساير قلمروهاي توسعه پايدار است. اين مقاله از نوع كيفي بوده و اطلاعات آن به روش كتابخانه‌اي گردآوري و به روش توصيفي ـ تحليلي پردازش شده است و درصدد شناخت اهميت و جايگاه مسئله‌محوري در پژوهش‌هاي فرهنگي و كاربست آن در آينده‌پژوهي معطوف به توسعه است. بررسي نقش مسائل حوزه فرهنگ و رابطه آن با توسعه پايدار نشان مي‌دهد؛ استقرار و تمركز پژوهش‌هاي فرهنگي و هنري بر مسائل آينده‌محور و ميان‌رشته‌اي مي‌تواند ظرفيت‌هاي فرهنگ را به عنوان يكي از الزامات توسعه، در راستاي دستيابي به توسعه پايدار به كار گيرد. عامليت فرهنگ در ساير دانش‌ها، ضرورت مطالعات آينده‌پژوهي را با دو مشخصۀ «ميان‌رشتگي» و «مسئله‌محوري» آشكار مي‌كند و براي اينكه پژوهش‌هاي فرهنگي نقش شايسته‌اي در مسئله جامع و چندوجهي توسعه ايفا كنند و زيرساخت‌هاي فكري و ذهني لازم را براي آن فراهم كنند، كشف و شناخت درست مسئله و انتخاب روش‌هاي مناسب پژوهش براي رفع آن‌ها لازم است.

Development is considered the most crucial national program for the future of countries and nations, and their development status determines their position within the global system. The concept of sustainable development emerged from global community efforts to align various development indicators with ideals such as peace, freedom, and environmental sustainability and is now prevalent in development literature. The primary focus of sustainable development is to avoid one-sided actions and prioritize land and environmental sustainability to ensure development accomplishments for future generations, including consideration of other development aspects such as cultural values. The significant role of culture in sustainable development and its impact on education, social progress, and sustainability, along with the focus on culture and art as a driving factor, has been one of the reasons for the success of development initiatives. The utilization of cultural studies and cultural future studies in the journey towards achieving sustainable development requires the exploration of crucial cultural issues and interdisciplinary connections of culture with other areas of sustainable development. This qualitative article is based on information collected from libraries and processed using descriptive-analytical methods, with the aim of acknowledging the importance and central role of issue-focused research in cultural studies and its application to future research development. The analysis of the role of cultural issues and their correlation with sustainable development illustrates that establishing and directing cultural and artistic research toward future-oriented and interdisciplinary issues can enhance the potential of culture as a prerequisite for attaining sustainable development. The role of culture in various fields underscores the importance of future studies characterized by interdisciplinarity and problem orientation. To effectively address the intricate and diverse challenges of development and establish the required intellectual and cognitive groundwork, it is crucial to define the issue precisely and choose suitable research methodologies to overcome it.