كليدواژه :
توسعه پايدار , شيوه آموزشي استاد- شاگردي , صنايع دستي , آينده‌پژوهي
چكيده فارسي :
توسعه پايدار، به عنوان مفهومي نوظهور، در پي تهاجم گسترده مدرنيسم، به منابع محدود زيست جهان انسان، مطرح گرديد. پيشروان توسعه پايدار، مبتني بر رويكرد انتقادي به مدرنيسم و تحليل و تبيين اين تهاجم گسترده به منابع طبيعي و عيني كردن تبعات آن براي افكار عمومي، سعي در اصلاح فرايندها و بازگشت به دوران مصالحه با زمين، همچون عصر زنده مان سنت‌ها، داشتند. بر اين بستر انتقادي، توسعه پايدار با هدف پاسداشت منابع محدود زمين و با ارائه راهكارهايي در استفاده بهينه از منابع، از طريق مسئوليت‌بخشي اجتماعي به صاحبان صنايع در عين حفظ منافع آنها، شكل گرفت. با نگرشي به تاريخ و فرهنگ ايران، مفاهيم بنيادين توسعه پايدار، در زيست-شيوه ايرانيان در دل سنت‌ها و تجلي آن در قالب هنرهاي سنتي، جريان داشته است، سنت‌هاي جان‌بخشي كه مبتني بر حفظ و پاسداشت طبيعت، از سينۀ استادكار، بر بستر شيوه آموزشي استاد-شاگردي، به جان مشتاق شاگرد منتقل مي‌شده است. با بازخواني اين آموزه‌ها، مراتب توليد آثار صناعي بر بستر سنت‌هاي ايراني، از نيازسنجي و انتخاب مواد اوليه مناسب، تا توليد محصول و آراستن به تزئينات عمدتاً طبيعت‌گرايانه، همه و همه مبتني بر حفظ و صيانت از طبيعت بوده است. در اين پژوهش مبتني بر روش اسنادي و تحليل محتوا، ضمن تبيين بنيان‌هاي نظري توسعه پايدار و بازخواني فرايند توليد در هنرهاي صناعي، از طريق مطالعه تطبيقي اين دو ماهيت، هدف بنيادين همساني مفاهيم اساسي توسعه پايدار با سنت‌هاي جاري در فرايند توليد هنرهاي صناعي استنباط مي‌گردد، سپس با تكيه بر اين يافته و در نظر گرفتن نقش اساسي آموزش در انتقال سنت‌هاي منطبق با مفاهيم بنيادين توسعه پايدار، با رويكردي آينده‌پژوهانه، لزوم تغيير و بازنگري در آموزش عالي مدرن (عمدتاً مبتني بر بهره‌برداري روزافزون از منابع طبيعي) و رجعت به شيوه استاد–شاگردي (مبتني بر سنت، در جهت بزرگداشت طبيعت و حفظ منابع انساني)، با هدف انتقال مفاهيم اساسي توسعه پايدار، منطبق با سنت‌ها، به نسل‌هاي بعدي، نتيجه گرفته مي‌شود.
چكيده لاتين :
Sustainable development, as an emerging concept, was proposed following the widespread invasion of modernism to the limited resources of the human world. The pioneers of sustainable development, based on a critical approach to modernism and analyzing and explaining this massive invasion of natural resources and objectifying its consequences for public opinion, tried to correct the processes and return to the era of reconciliation with the earth, like our living era of traditions. On this critical platform, sustainable development was formed with the goal of safeguarding the earth s limited resources and offering solutions for the efficient utilization of resources through social responsibility to industrial stakeholders, all while safeguarding their interests. With a focus on Iran s history and culture, the core ideas of sustainable development are ingrained in the Iranian way of life, blending with traditional arts. These life-sustaining traditions prioritize nature preservation and are passed down through the Master-Apprentice Training Method from the chest of the master to the heart of the eager student. By rereading these teachings, the levels of production of artificial works based on Iranian traditions, from assessing the needs and choosing the right raw materials, to producing the product and decorating it with mainly naturalistic decorations, have all been based on the preservation of nature. In this research, based on the documentary method and content analysis, while explaining the theoretical foundations of sustainable development and reading the production process in artificial arts, through the comparative study of these two natures, the fundamental goal of matching the basic concepts of sustainable development with the current traditions in the production process of artificial arts is deduced. Then, based on this discovery and recognizing the crucial role of education in passing down traditions aligned with the core principles of sustainable development, there is a call to reform and reassess contemporary higher education (largely reliant on the unsustainable use of natural resources) and revert to the Master-apprenticeship model (rooted in tradition, to honor nature and safeguard human resources), aiming to impart the fundamental principles of sustainable development in harmony with traditions to future generations.
