فراواني و پراكندگي جغرافيايي خانواده هاي مختلف سرخس ها در نهشته هاي ترياس بالايي-ژوراسيك زيرين ايران

Abundance and geographic distribution of different families of ferns in Upper Triassic- Lower Jurassic deposits of Iran

به دليل وجود ذخاير زغال سنگي غني در سازند شمشك البرز، مطالعه ماكروفسيل هاي گياهي نهشته هاي مذكور از ديرباز مورد توجه بسياري از زمين شناسان و ديرينه شناسان گياهي بوده است. ارزيابي ماكروفسيل هاي گياهي سازند شمشك حاكي از آن است كه در آن زمان فيليكوفيت ها فراوان ترين شاخه نهانزادان آوندي در ايران بودند. ماكروفسيل هاي گياهي شناخته شده از سرخس ها در ايران مربوط به خانواده هاي Marattiaceae, Osmundaceae Matoniaceae, Dipteridaceae, Dicksoniaceae, Schizaeaceae, مي باشند و بيشترين شباهت بين البرز مركزي و ايران مركزي است. بخش اعظم گونه هاي شناسايي شده، از Osmundaceae و Dipteridaceae هستند. همچنين براساس شرايط زيستي، فراواني سرخس ها در يك منطقه، آب و هواي گرم و مرطوب (مخصوصا خانواده Osmundaceae) را نشان مي دهد. حضور نسبتا فراوان سرخس ها در سازند شمشك با خانواده هايي چون Dipteridaceae, Matoniaceae, Osmundaceaeو Schizaeaceae شرايط مشابهي در دوره ژوراسيك را بيان مي كند.

The coal-bearing strata of the Shemshak Formation, have been repeatedly investigated for their diverse, well-preserved plant macrofossils. Review of the available palaeobotanical data indicates that filicophyta were the most abundant phylum of vascular plants in Iran. Here we assess the abundance and geographical distribution of different fern families from the Upper Triassic-Early Jurassic strata of the Iran plate. The known fern plant macrofossils in Iran fall within one of the six following families: Marattiaceae, Osmundaceae, Matoniaceae, Dipteridaceae, Dicksoniaceae, Schizaeaceae. Most of the identified species are from Osmundaceae and Dipteridaceae and the most similarity appears to be between central Alborz and central Iran. Also, based on biological conditions, abundance of ferns (especially Osmundaceae) indicates prevalence hot and humid climate. The relative abundance of ferns in the Shamshak Formation of such families as Dipteridaceae, Matoniaceae, Osmundaceae, and Schizaeaceae signifies comparable conditions during this time interval.