بررسي تغيير اقليم، خشكسالي و اثر تغيير اقليم بر محدوده‌هايي از منابع آب سطحي زنجان

Study of Climate Change, Drought and Climate Change effect on Limits of Zanjan Surface Water Resources

در اين پژوهش با استفاده از جديدترين داده‌هاي مدل‌هاي اقليمي كه در گزارش سال 2021 هيات بين‌الدول تغيير اقليم استفاده شده است، مولفه‌هاي اقليمي استان (شامل بارش، دما (ميانگين، مينمم و ماكزيمم)، باد، خشكسالي و دبي) تحت سه سناريوي خوش‌بينانه (SSP126)، مياني (SSP245) و بدبينانه (SSP585) براي دوره پايه (گذشته) و آينده آينده نزديك (2040-2021)، آينده مياني (2060-2041) و آينده دور(2100-2081) مورد بررسي قرار كرفته است. سه مدل ACCESS-CM2 ، MICRO-ES2L و MRI-ESM2-0 بر اساس كارايي آن‌ها در شبيه‌سازي اقليم گذشته استان انتخاب شده و بر روي منطقه مقياس‌كاهي گرديدند. از برونداد مقياس‌كاهي شده مدل‌هاي مذكور براي پيش‌نگري اقليم آينده استان بر روي 8 ايستگاه هواشناسي و سه ايستگاه هيدرومتري داراي طول دوره آماري در حد نرمال 20 ساله مشاهداتي به عنوان دوره پايه (2014-1995) استفاده ‌شد. نتايج، آشكارا نشان از تغيير اقليم در سطح استان زنجان است به‌طوري‌كه دماي هشت ايستگاه انتخابي در سطح استان براي هر سه مدل و در هر سه دوره آينده داراي روند افزايشي است. همچنين بارش در ماه‌هاي پربارش داراي روند كاهشي و در ماه‌هاي كم بارش روند افزايشي است كه خود نشان از تغيير الگوي بارشي استان است. به دنبال اين تغييرات دوره‌هاي خشكسالي داراي روند افزايشي و دبي براي دوره‌هاي آتي نسبت به دوره پايه داراي روند كاهشي است.

In this research, using the latest data from climate models that are used in the 2021 report of the Intergovernmental Panel on Climate Change(IPCC), the province s climate components (including precipitation, temperature (average, minimum and maximum), wind, drought and discharge) under three scenarios, optimistic (SSP126), intermediate (SSP245) and pessimistic (SSP585) and for the base period, and the near future (2021-2040), the medium future (2041-2060) and the far future (2081-2100) are investigated. Three models ACCESS-CM2, MRI-ESM2-0 and MRI-ESM2-0 were selected based on their efficiency on simulating the past climate of the province and were scaled on the area. The reduced scale output of the mentioned models was used to forecast the future climate of the province on 8 meteorological and 3 hydrometrical stations with the normal statistical time period of 20 years of observations as the base period (1995-2014). The results clearly indicate the climate change in Zanjan province, so that the temperature of eight selected stations in the province for all three models and in all three periods of future has an increasing trend compared to the base period. Also, precipitation decrease in the rainy months and increase in the low rainy months that indicate the change in the precipitation pattern of the province. Following these changes, periods of drought have an increasing trend and Debi also has a decreasing trend for future periods.