كليدواژه :
مجلس شوراي اسلامي , كنگره آمريكا , سياست خارجي , تحريم , قانون
چكيده فارسي :
خروج آمريكا از برجام نقطه عطفي در سياست خارجي دو كشور بود كه بر عملكرد اركان اثرگذار بر سياست خارجي ازجمله مجلس شوراي اسلامي و كنگره آمريكا تأثير گذاشت. زيرا مجلس شوراي اسلامي ايران و كنگره آمريكا بر اساس اصول قانون اساسي در دو كشور، از ظرفيت‌هاي فراوان در دو حوزه تقنيني و نظارتي براي هدايت سياست خارجي برخوردار هستند. در اين پژوهش تلاش شده است اثر گذاري دو ركن قانون‌گذاري مذكور بر سياست خارجي تقابلي دو كشور مورد بررسي قرار گيرد. براي تبيين اثرگذاري نهادهاي سياسي داخلي بر سياست خارجي از نظريه واقع‌گرايي نوكلاسيك استفاده شده است. بررسي‌هاي انجام شده حاكي از اين است كه كنگره آمريكا در دوره‌هاي يكصدوپانزدهم،يكصدوشانزدهم و يكصدوهفدهم با ابزارهاي تقنيني و نظارتي در ممانعت از شكل‌گيري درگيري نظامي ميان دو كشور در زمان دولت ترامپ و محدوديت در شكل‌گيري توافق در دوران دولت بايدن ايفاي نقش كرده است. در مقابل مجلس شوراي اسلامي در دوره‌هاي دهم و يازدهم، تلاش كرده است با اقدامات تقنيني و نظارتي از سياست خارجي كشور در تقابل با آمريكا حمايت كرده و پشتوانه‌هاي قانوني لازم براي حمايت از دستاوردهاي هسته‌اي، تقويت توان منطقه‌اي و قدرت بازدارندگي دفاعي جمهوري اسلامي را فراهم نمايد. با اين وجود، كنگره آمريكا نقش پر‌رنگ‌تري را در سياست خارجي اين كشور در قبال ايران ايفا نموده است كه ناشي از تفاوت در جايگاه دو نهاد در ساختار سياسي و قدرت دو كشور در عرصه بين‌المللي و همچنين تفاوت در كاركرد و تأثير نظام‌هاي حزبي در ساختار‌ها نهادهاي سياسي دو كشور است.
چكيده لاتين :
The United States withdrawal from the JCPOA is to be seen as a major turning point in both Iran and US foreign policy stances that consequently impacted the functions of the influencing parties in foreign policy, including the Iranian Islamic Consultative Assembly and the United States Congress. It is to be noted that, empowered by their constitutional positions, both these institutions possess substantial legislative and supervisory capabilities in the realm of national foreign policy. This study has attempted to review the impact of these two legislative bodies on the conflictual foreign policy stance of each country toward the other. Thus, the study has adopted the Neoclassical Realist approach in order to examine the impact of domestic political institutions on foreign policy. The findings have shown that using their legislative and supervisory instruments, the 115th, 116th, and 117th Congresses of the United States have played influential roles in both preventing mutual military confrontation during the Trump administration, and in restricting mutual agreement during the Biden administration. In addition, on the Iranian side, with their legislative and supervisory conduct, the 10th and 11th Islamic Consultative Assemblies have supported the conflictual national foreign policy toward the US. With its support, the Islamic Consultative Assembly provided the legal structure to support nuclear advancements, strengthen the defensive deterrence, and sustain the regional influence of the Islamic Republic of Iran. Nevertheless, the study indicates that the US Congress played a more crucial role in the construction of the United States foreign policy toward Iran. This, in fact, is to be considered as an outcome of the different positions of the aforementioned institutions in each political structure, their international power and the diverse functions and impacts of political party systems on the institutional structure of each country.
