مطالعه اي بر ازدواج با اتباع بيگانه و اثرات آن بر تابعيت فرزندان(مورد مطالعه: ايران؛ انگلستان و كانادا)

A study on marriage with foreign nationals and its effects on children s citizenship (case study: Iran, England and Canada)

با افزايش مهاجرت ها و ازدواج با اتباع خارجي و تاثيرات اين ازدواج بر تابعيت فرزندان و آثار آن در آينده فرزندان اين گونه ازدواج ها مسئله تابعيت به يكي از مسائل مهم دولت ها تبديل شده است. با توجه به آن كه قوانين تابعيت كشورها معمولا با يكديگر متفاوت مي باشد وقوع ازدواج ميان اتباع كشورهاي مختلف باعث به وجود آمدن تعارض قوانين و بروز تبعيت مضاعف مي گردد. تابعيت رابطه سياسي بين فرد و دولت متبوع بوده و داراي آثار حقوقي خاصي است. يكي از عوامل تعيين و تغيير تابعيت اشخاص نسبت به خود, همسر و فرزندان، ازدواج مي باشد. مهمترين اثر ازدواج در تابعيت فرزندان, زماني آشكار مي شود كه در تابعيت پدر و مادر طفل اختلاف باشد. ر جامعه ما كم نيستند كودكاني كه حاصل ازدواج زنان ايراني با مردان خارجي و فاقد تابعيت ايراني و امتيازات مربوط به آن هستند. اگرچه قانونگذار در بند 5 ماده 976 قانون مدني درباره امكان كسب تابعيت ايراني تعيين قاعده كرده، اما درباره وضعيت اين كودكان قبل از رسيدن به 18 سال تمام تعيين تكليف نكرده است. ماده واحده تعيين تكليف تابعيت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ايراني با مردان خارجي 1385 نيز از قانون مدني در اين باره رفع اجمال نكرده و طرح اصلاح قانون تعيين تكليف تابعيت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ايراني با مردان خارجي نيز از سال 1391 در مجلس مسكوت مانده است. لذا تعيين راهكاري براي اعطاي تابعيت ايراني از طريق تفسير بند 4 ماده 976، اصلاح بندهاي 2 و 6 ويا لااقل اعطاي برخي امتيازات ضروري، مانند برخورداري از يارانه، تحصيل رايگان و داشتن شناسنامه ايراني پيش از حصول 18 سال تمام مي‌تواند به حل مسأله كمك قابل توجهي كند.