شبيه‌سازي عددي الگوي جريان در حوضچه آرامش تخليه كننده تحتاني باFlow-3D (مطالعه موردي: سد خدا آفرين)

بدليل اهميت غيرقابل انكار مديريت تامين آب و انرژي ساخت سدها حفاظت و بهره برداري از آنها نقش حائز اهميتي در زندگي بشر داشته و دارد. مجراي تخليه كننده تحتاني يكي از ابنيه هاي هيدروليكي مهم يك سد مي باشد كه نه تنها در زمان سيلاب در كنار سرريز سد در جهت حفظ سلامت سد اعمال وظيفه مي كند بلكه به دليل اختلاف هد آب و سرعت بالاي جريان در جهت رسوب زدايي مخزن سد به كار گرفته مي شوند. آزمايش هيدروديناميك تخليه-كننده تحتاني و بررسي الگوي جريان در حوضچه آرامش پايين دست آن طي مدلسازي فيزيكي و عددي صورت مي گيرد، چنين مدل هاي فيزيكي براي تخليه كننده تحتاني بسيار پرهزينه و زمان‌بر هستند. اين مدل ها كه عموماً در آزمايشگاه ها ساخته مي شوند نمي توانند تمام مشخصات لازم را براي مدل كنترل كنند بنابراين مستلزم مطالعات گران قيمت تكميلي هستند. در مقاله حاضر الگوي جريان در داخل حوضچه آرامش بصورت سه بعدي با استفاده از نرم افزار FLOW-3D كه معادلات جريان را به روش حجم محدود منقطع و حل مي نمايد، مدل گرديده است. مدل ساخته شده از حوضچه آرامش خروجي تخليه كننده تحتاني سد خدا آفرين بعنوان الگوي مطالعاتي انتخاب گرديده و با تغيير در هندسه حوضچه و همچنين قرار دادن موانعي در مسير جريان آب سعي گرديد راندمان حوضچه بهبود يافته و انرژي بيشتري از جريان ورودي در داخل حوضچه مستهلك گردد.