ره‌يابي و تييين حقوق زن در اساطير ايران باستان و قياس آن با حقوق مندرج در اعلاميه جهاني حقوق بشر

در ميان كهن ترين اقوام جهان، ملت و تمدن ديرينه سال ايران خودنمايي مي‌كند. در اين تمدن توجه و احترام به نوعيت انسان و به‌ويژه مقام زن از قبل اساطير، سنگ‌نبشته ها و حجاري ها نمودار است. اوج اين بزرگداشت و تكريم نسبت به زن در ادواري است كه به‌عنوان ايزدبانو همچون آناهيتا نقشي در انتظام بخشيدن به عالم هستي داشته است. پژوهش حاضر به شيوه توصيفي-تحليلي در نظر دارد به مقايسه و مطابقت نقش و حقوق زنان در اساطير كهن ايران با منشور اعلاميه حقوق بشر بپردازد. در اعلاميه و منشور حقوق بشر بر روي سه حق اوليه حق حيات، آزادي و امنيت تأكيد وجود دارد و حقوق مساوي و برابر با مرد را براي زن به رسميت مي شناسد. حال مسأله اينجاست كه در قرن جديد، بر نقش و حقوق زن در اين منشور نوظهور بسيار تأكيد مي‌شود و براي ملل جهان‌سومي همچون ايران به‌مثابه ابزاري در جهت القاء انديشه‌هاي خود استفاده مي‌شود. سؤال اينجاست كه آيا ما در ميراث پيشينيان خود حقوقي در رديف يا والاتر از اعلاميه جهاني حقوق بشر داشته ايم؟ نتايج به دست آمده از تأمل در اساطير ايراني، حكايت از آن دارد كه جايگاه زن در بين ايرانيان باستان، به‌عنوان وجودي هم‌شأن مرد، بلكه همسر، انسان و خدايي كه در هستي و در مقياسي كوچك‌تر در اجتماع خود ايفاي نقش مي‌كند، معرفي مي‌شود كه برخوردار از حقوق والايي است و به جهت اين حقوق مورد احترام و ستايش بوده است.