نگاهي به مقولۀ «صبر» در انديشۀ مولانا جلال الدّين بلخي

يكي از مباحث مهم در عرفان و مقامات عرفا كه باعث حفظ ايمان و رشد معنوي انسان و نشانۀ ايمان و استقامت مؤمن شمرده مي شود، صبر است. صبر كليد موفقيّت در آزمايش هاي الهي است و در لغت به معني شكيبايي و بردباري و در اصطلاح صوفيه عبارت است از: ترك شكايت و جزع از بلايا و مصايب. صبر در آثار مولوي جايگاه خاصّي دارد. مولانا، نهايت راه عرفان را در راه رسيدن به حقيقت الهي مستلزم صبر و شكيبايي مي داند. از ديدگاه مولانا، انسان اگر بتواند همچو ني وجودش را از تعلّقات خالي كند، به مرتبه اي مي رسد كه فرشتگان بر او غبطه مي خورند، بي شك نيل به چنين مرتبه اي به راحتي ممكن نيست، بلكه مستلزم صبر و شكيبايي است. مولانا در يك جهان بيني عارفانه موضوع صبر و بردباري را كاويده و آن را از جنبه هاي گوناگون مورد بحث و بررسي قرار داده است. از اين جهت لازم ديده شد تا در اين جستار نگرش هاي اين عارف بزرگ در زمينۀ صبر مورد بررسي و مداقه قرار گيرد.