نقش نشانه ها در زبان عرفاني با تأكيد بر نشانه هاي سمبليك در زبان شعري مولانا

نشانه ها در يك متن چيزهايي است كه جاي چيزهاي ديگري مي نشيند و بر معناها و مفاهيم خاص دلالت مي كند. درك نشانه شناختي متون عرفاني بر پاية تحليل نظام رمزگان، در صدد بررسي شبكه عناصر نشانه اي حاضر يا غايبي است كه در شكل گيري لايه هاي مختلف زباني و روايي اين متون مؤثر است. بررسي زبان عرفاني مولانا از منظر نشانه شناختي علاوه بر بازنمايي كاركرد نشانه ها در زبان عرفاني وي، مي تواند رهيافتي مناسب براي فهم خوانش جديد وي از مفاهيم و آموزه هاي عرفاني باشد. خلاقيت و شيوة متفاوت مولانا در به كارگيري نشانه هاي زباني در شعر وي مي تواند حاكي از نوجويي و تقليدگريزي ذهن او، و بازتاباننده نگرش و مكتب عرفاني او باشد. كاربرد تقريباً فراوان نشانه هاي شمايلي در شعر مولانا به ويژه در مثنوي بيانگر اهميت اين نشانه ها نزد مولانا و تأثير و ارتباط متقابل زبان و تجربه هاي عرفاني در كلام اوست. در نشانه پردازي مولانا بسياري از نشانه هاي مستعمل در ادب عرفاني در زبان شاعرانه وي از انگيختگي و قابليت هاي تفسيري جديد از سوي مخاطب برخوردار مي شود و مولانا بسياري از نمادواژه ها و نشانه هاي تكراري در سنت ادبي پيشينيان را به نشانه هاي انگيخته تبديل كرده و روح تازه اي در آنها مي دمد كه موجب ظهور معاني نو نزد مخاطبان خود مي شود.