نقش سيستمهاي استحصال آب باران در كاهش اثرات خشكسالي روي باغات ديم در اراضي شيبدار و زراعت ديم

بخش كشاورزي و منابع طبيعي به عنوان بزرگ ترين اركان توليد و اشتغال، نقش مهمي در دسترسي به اهداف توسعه در كشور ايفا مي كند. رشد فزاينده جمعيت و نياز روز افزون به جايگزيني و توسعه منابع جديد آب و غذا و همچنين دست يابي به خود كفايي در مح صولات استراتژيك ، از اهداف مهم دولت به شمار مي رود. بررسي هاي انجام شده نشان مي دهد كه بخش عمده اي از سطح كشور در محدوده مناطق خشك و نيمه خشك قرار گرفته است. مقادير ناچيز بارندگي در چنين مناطقي همراه با پراكنش نامناسب آن موجب گشته تا وقوع خشكسالي ها و كمبود آب، مانع اصلي توسعه قلمداد شود . در اين شرائط عدم برخورداري ساكنين آبخيزها از روش هاي علمي و عملي در مديريت بهينه و بهره برداري مناسب از ريزش هاي جوي، از عوامل اصلي كاهش توليدات گياهي، تشديد فرسايش و هدر رفت آب حاصل از بارش مي باشد. اين مقاله كه حاصل اجراي چندين پروژه تحقيقاتي در استان هاي كشور است؛ در پي ارائه راه كارهاي مطمئن در توسعه باغات و مديريت اراضي ديم در حوضه هاي آبخيز مي باشد. تحقيقات انجام شده در زمينه استفاده از سطوح عايق در بهبود راندمان سامانه هاي سطوح آبگير، نتايج ارزشمندي را به ه مراه داشته است. مقايسه تيمارها از طريق آمار توصيفي، تاثير ق ابل توجه تيمار ياد شده را در سطح 99 درصد نشان مي دهد. مقايسه تيمار برتر پروژه بهينه سازي سامانه ها در برابر با تيمار برتر پروژه ارزيابي شكل سامانه ها، راندمان چشم گير ذخيره سازي رطوبت را در اين تيمار نشان مي دهد. نتايج تحقيق حاضر به عنوان راه كاري موثر در توسعه باغات ديم و استفاده بهينه از منابع آب و خاك قابل توصيه بوده و نقش مهمي در بهبود اقتصاد معيشتي آبخيزنشينان و مديريت حوضه هاي آبخيز ايفا خواهد نمود.