چكيده فارسي :
اكثر قریب به اتفاق كشورهای جهان، در كنار قوم و نژاد اصلی تشكیل دهنده ملت خود، شامل یك یا چند قوم و نژاد ساكن دیگر (اقلیت) نیز می باشند. اقلیت ساكن در یك كشور می تواند به دو دسته اصلی تقسیم بندی شود: اقلیت بومی و اقلیت غیر بومی. در ایران با توجه به كثرت جمعیت اقلیت های بومی نسبت به غیر بومی ها، عموما مراد از بحث قومیت و یا اقلیت، اشاره به ایرانیانی است كه در یك یا چند مولفه عمده فرهنگی با اكثریت بدنه ملت، متفاوتند. تا هنگامی كه این تفاوت ها تنها به مولفه های ذاتی و اساسی (نژاد- زبان- دین و مذهب) مربوط شود، كمتر موجب واگرایی از نوع تجزیه طلبانه است. اما زمانی كه تفاوت های بنیادین با تفاوت های غیربنیادی و رفتاری (تبعیض) همراه شود، می تواند زمینه و بستر حركتهای واگرایانه را ایجاد كند.این پژوهش كه به روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته است، ضمن معرفی اقوام عمده ساكن در كشور (آذری- كرد- لر- عرب- بلوچ - تركمن) و بررسی آنها از منظر چهارچوب جغرافیایی، سیاسی، تاریخی و فرهنگی، در صدد است تا ضمن ارائه راهكارهایی برای جلوگیری از واگرایی اقوام از بدنه اصلی ملت، پیشنهاداتی نیز برای همگرایی هرچه بیشتر آنها با هم و با بخش مركزی، ارائه كند