نقش اقتصاد نفتي در موقعيت اقتصادي و اجتماعي زنان مورد: كشورهاي مسلمان خاورميانه

در كشور هاي خاورمیانه زنان نسبت به اغلب نقاط دیگر جهان ازموقعیت اقتصادي و اجتماعی نازل تري برخوردارند . بسیاري از محققان این پدیده را به رواج سنت هاي اسلامی ناحیه مربوط می دانند . اما به نظر می رسد این پدیده بیش از اینكه مدیون سنت هاي اسلامی باشد، ریشه در اقتصاد نفتی دارد . پرسش اساسی مورد بررسی در این مقاله آن است كه چه رابطه اي بین اقتصاد نفت و موقعیت اقتصادي و اجتماعی زنان كشور هاي خاورمیانه دارد و این پدیده تا چه حدي به سنت اسلامی ناحیه مربوط می باشد . از این رو، این فرضیه مورد آزمون قرار خواهد گرفت كه بین اقتصاد نفتی و موقعیت اقتصادي و اجتماعی نازل زنان رابطه معنی داري وجود دارد . یافته هاي تحقیق با توجه به وضعیت خاص كشورما و لزو م برنامه ریزي هاي توسعه اهمیت دارد. داده هاي مورد نیاز از طریق اسنادي در رابطه با كشورهاي مسلمان خاورمیانه جمع آوري شده است. داده هاي جمع آوري شده از طریق مدل نخستین تفاوت ها با اثرات ثابت كشوري ونیزمدل هاي رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و جهت توجیه بهتر یافته ها وامكان مقایسه به وضعیت كشورهاي نفت خیز خارج ار ناحیه از جمله نروژ، نیوزیلند، استرالیا، ازبكستان، تركمنستان ، كره جنوبی و مكزیك نیز اشاره شده است. متغیر مستقل تحقیق را میزان درآمد نفت و گاز كشورها و متغیر هاي وابسته راسهم زنان در نیروي كا رونیز نفوذ سیاسی آنان تشكیل می دهد. نتیجه نشان می دهد كه انواع مختلف رشد اقتصادي اثرات متفاوتی روي موقعیت زنان در جامعه دارد . در اقتصاد هاي نفتی افزایش درآمد هاي نفتی منجر به بیماري هلندي 1 می شود كه به نوبه خود گسترش صنایع صادراتی را با محدودیت روبرو می كند . افزایش درآمد هاي نفتی از طرف دیگر سبب می شود كه اجرت مردان در فعالیت اقتصادي جامعه افزایش یابد وانتقالات 2 دولتی (تزریق پول در جامعه) بیشتر شود؛این دو عامل درآمد غیر از منابع كاري 3 زنان را افزایش می دهد . دو عامل محدودیت صنایع صادراتی و افزایش درآمد زنان از منابع غیر كاري سبب می شود كه سهم زنان در نیروي كار جامعه كاهش یافته و نفوذ سیاسی آنان محدودتر گردد. ویژگی هاي خاص كشورهاي نفت خیز نیز خارج ار ناحیه با تكیه بر داده هاي آماري مقایسه و توجیه می گردد