بررسي فون كنه هاي آلوده كننده ي گاو و تغييرات فصلي جمعيت آن ها در استان آذربايجان غربي

Survey of the infective tick fauna on cows and their seasonal population variations in Azarbayejan-e-qarbi province, Iran

كنه ها انگل هاي اجباري و خون خوار مهره داران، به ويژه پستانداران مي باشند. اين تحقيق به منظور تعيين گونه­ هاي كنه ي سطح بدن گاوها و ميزان تغييرات آلودگي بر حسب سن، جنس و فصل از فروردين ماه تا اواخر اسفند ماه سال 1385 در استان آذربايجان غربي انجام گرفت. در طي اين مدت در 21 شهر تابعه ي اين استان در مجموع از 1800 رأس گاو نر و ماده با سنين مختلف، نمونه برداري به عمل آمد. براي جمع آوري كنه ها ابتدا پنبه ي آغشته به الكل به مدت چند ثانيه روي كنه ها نگه داشته شد و سپس كنه ها با پنس برداشته شده و در مخلوطي از يك قسمت گليسيرين و نه قسمت الكل قرار داده شدند. بر اساس نتايج به دست آمده، تعداد 183 رأس (%10.16) از گاوها آلوده به كنه بودند. بالاترين ميزان آلودگي به كنه در خرداد ماه و كم ترين ميزان آن مربوط به بهمن ماه بود. از تعداد 703 كنه ي بالغ و نوچه ي شناسايي شده به ترتيب 7 گونه كنه ي هيالوما آناتوليكم آناتوليكم (%49.78)، ريپي سفالوس بورسا (%18.91)، هيالوما آناتوليكم اكساواتوم (%11.95), ، ريپي سفالوس سانگوينوس (%13.37)، درماسنتور مارژيناتوس (%4.55)، بوفيلوس آنولاتوس (%0.71) و ريپي سفالوس تورانيكوس (%0.71) بيشترين شدت آلودگي را داشتند. از نظر آلودگي قسمت­هاي مختلف بدن گاوها به كنه، به ترتيب كشاله ران (%50.26)، پرينه (%30.1)، روي پستان (%15.87) و روي بيضه (%3.7) بيشترين فراواني آلودگي به كنه را نشان دادند

Ticks are obligatory ectoparasites of animals especially mammalians. Tick species living on cow skin, their population variations and infection rate of cows according to age, gender and season were studied from March 2006 to February 2007 in Azarbayejan e qarbi province, Iran. Tick specimens were collected from 1800 male and female cows of different ages in 21 cities of the province and data were analyzed by SPSS software. As a result, 183 cows (%10.16) have been infected by ticks. The highest and lowest infection rates were observed in late May and February, respectively. Results of data analysis showed that there were significant differences between numbers of ticks isolated in different seasons. From 703 adult and larvae of identified ticks, Hyalomma anatolicum anatolicum (%49.78), Rhipicephalus bursa (%18.91), Hyalomma anatolicum excavatum (%11.95), Rhipicephalus sanguineous (%13.37), Dermacentor marginatus (%4.55), Boaphilus anulatus (%0.71) and Rhipicephalus thuranicus (%0.71) had highest abundance, respectively. Ticks on the cow body surface were observed on inguinal region (%50.26), perineum (%30.1), breasts (%15.87) and testis (%3.7).