بررسي انتقادي حكمراني جهاني : حكمراني غربي يا سيستم غير‌‌قطبي جهاني

انتشار اقتدار، ضرورت يك نگاه جديد را به نظام بين‌الملل فراهم ساخته است. حكم­راني جهاني نامي است كه به‌ اين نگاه اطلاق گرديده است. در بطن نظريه ­هاي غربي از حكم­راني جهاني، ديدگاهي مبتني بر حذف و شمول قرار دارد. به­ گونه ­اي­ كه، تعاريف غربي از حكم­راني جهاني سبب حذف جهان توسعه نيافته از قلمرو اين مفهوم شده ­اند. هدف اين نوشتار نقدي بر عدم جامعيت حكم­راني جهاني و چگونگي آن در نظريه ­هاي غربي و رفع اين نقيصه­ ي اساسي است. در اين راستا، اين پرسش طرح شده است كه نظريه­ هاي غربي چگونه و با تأكيد بر چه مباني ­اي جهان توسعه نيافته را از شمول حكمراني جهاني حذف كرده اند، و براي حل آن چه بايد كرد؟ در پاسخ، اين فرضيه طرح شده است كه، مجموعه ­اي از تقيدات هستي ­شناختي، به­ خصوص در دو مسئله ­ي نوع كنش ­گران و رابطه ­ي ساختار و كارگزار در نظريه ­هاي غربي ،حذف جهان توسعه نيافته را رقم زده است و راه چاره در نقد مباني هستي شناختي نظريه هاي غربي و ايجاد ديدگاهي نوين با ابعاد هستي شناختي نوين در باب حكمراني جهاني است. اين تحقيق در چارچوب نظري با تمسك به ابعاد فرانظري (هستي ­شناسي) موضوع را مورد تحليل قرار داده، و در نهايت نتيجه مي گيرد كه اولويت مباني هستي ­شناختي بر نظريه سبب مي­ شود تا حكم­راني جهاني كه در ديدگاه غربي، در بعد فرانظري داراي كنش ­گران محدود و رابطه­ ي كارگزار محور بود و در بعد محتوايي صرفاً به­ صورت عملكردهاي همكاري ­جويانه تعريف مي ­شد، در يك ديدگاه جايگزين، در بعد فرانظري به ديدگاهي با كنش­گران نامحدود و رابطه ­ي دو سويه­ ي ساختار و كارگزار، و در بعد محتوايي به يك ساختار منسجم و تعريف­ كننده، با يك قانون واحد كه داراي رابطه­ ي تكويني با عملكردهاي همكاري ­جويانه و غير همكاري­ جويانه­ ي حكم­راني جهاني است، تبديل شود. چيزي­ كه در نهايت سبب جايگيري جهان توسعه نيافته در اين ساختار مي­ شود.