بررسي استفاده از قارچ ميكوريزا با مقادير مختلف فسفر بر عملكرد كمي و كيفي سويا (.Glycine max L) در شرايط آب و هوايي منطقه ساري

Effect of mycorhiza application in different phosphorus rates on quality and quantity and yield of soybean at sari weather condition

سويا يكي از دانه‌هاي روغني سرشار از پروتئين است كه هم اكنون از منابع اصلي روغن خوراكي در جهان به شمار مي‌رود. به منظور بررسي استفاده قارچ‌هاي ميكوريز آرباسكولار با مقادير مختلف فسفر بر عملكرد كمي و كيفي سويا (Glycine max) آزمايش در سال زراعي 1390 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه كشاورزي و منابع طبيعي ساري در قالب طرح فاكتوريل بر پايه بلوك كامل تصادفي با دو عامل، تلقيح قارچ ميكوريزا و مقادير مختلف كود فسفر در سه تكرار صورت پذيرفت. عامل تلقيح در دو سطح شامل، تلقيح با ميكوريزا آربوسكولار و بدون تلقيح و عامل كود فسفر در سه سطح صفر، 50، 100 درصد در نظر گرفته شد. بر اساس نتايج تجزيه واريانس تيمار تلقيح قارچ ميكوريزا آربوسكولار بر سويا رقم jk، سبب افزايش وزن خشك ريشه، وزن خشك برگ، كلروفيل a، كلروفيل b، درصد سبز اوليه، درصد سبز نهايي، وزن خشك گياهچه، محتواي كلروفيل برگ، شاخص بنيه گياهچه، وزن تك بوته، عملكرد دانه، شاخص برداشت، درصد پتاسيم بذر نسبت به شاهد افزايش داد. كاربرد مقادير كود فسفره نشان داد كه عدم مصرف كود فسفره، تعداد غلاف در دانه، تعداد دانه در بوته، وزن تك بوته، عملكرد بيولوژيك، عملكرد دانه، درصد سبز نهايي، طول ريشه چه، طول ساقه چه، نسبت وزني ريشه چه به ساقه چه، وزن خشك گياهچه، شاخص بنيه گياهچه، ارتفاع گياه، سطح برگ، كلروفيل a، درصد فسفر، درصد روغن، درصد پروتئين، درصد پتاسيم را نسبت به شاهد كاهش داد. بررسي اثر متقابل كاربرد قارچ ميكوريزا و مقادير كود نشان مي‌دهد كه تفاوت معني‌داري در صفات، وزن تك بوته، وزن صد دانه، عملكرد بيولوژيك، درصد سبز نهايي، طول ساقه چه، وزن خشك گياهچه، شاخص بنيه گياهچه، تعداد شاخه در بوته، ارتفاع گياه، كلروفيل a مشاهده شد.

Soya is one of the oil seeds full of protein that is main resources of edible oil in world. An experiment has done in order to investigate use of Arbuscular mycorrhiza fangus with different phosphorus on qualitative and quantitative performance of Soya (Glycine max) in form of Factorial plan based randomized complete block with two factors, inoculation Micorrhiza fangus and different phosphorus Fertilizer in threee reiteration in research field of agricultural University and natural resources of Sari in agricultural year of 2011. Inoculation factor in two levels were such and inoculation with Arbuscular mycorrhiza and without inoculation and factor of phosphorus fertilizer in three levels 0.50 and 100. According to results of Variance analysis, treatment inoculation of Arbuscular mycorrhiza Fangus on Soya, jk Figure makes increase root dry weight, leaf dry weight, Chlorophyl a, Chlorophyl b, early emergence percentage, final emergence percentage, seedling dry weight, performance of seed, index of yield, and potassium percentage of seed increased toward evidence. Application of phosphorus Fertilizer showed that lack consumption of phosphorus fertilizer, number of seed per pod, number of seed per bush, single bush weight, performance of biologic, performance of seed, Final emergence percentage, length of radicle, length of plumule, weighting ratio of radicle, plumule, seedling dry weight, seedling stamina index, height of plant, level of leaf, Chlorophyl a, percentage of phosphorus, oil percentage, protein percentage, and potassium percentage decreased toward evidence. Study mutual effect application of Mycorrhiza Fangus and the fertilizer show that significant difference is observed in properties, single bush weight, percentage per seed, biologic performance, Final emergence percentage, length of plumule, seedling dry weight, seeding stamina index, number of branches per bush, height of plant, Chlorophyl a.