واكاوي همديد شهرهاي ركورد دار سرما در ايران

عموما طي دوره سرد سال، خبر سردترين شهر ايران و ميزان دماي آن هر روز رسانه اي مي شود. در اين تحقيق چنين شهرهايي با تعريف شهرهاي ركورددار سرما و مقادير دماي آنها با تعريف ركوردهاي سرما پذيرفته شد. داده هاي اين تحقيق شامل مقادير دماي روزانه 33 ايستگاه بر حسب سلسيوس، طي 7 ماه سال (اكتبر تا آوريل 1971-2010) بود. با رده بندي اين داده ها در جداول روزانه براي هر ماه، پايين ترين مقدار دماي رخ داده طي هر روز براي مجموعه شهرها با تعريف «ركورد سرما» تعيين شد. بررسي فراواني شهرهاي ركورددار سرما در ايران نشان داد، از ميان 33 شهر برگزيده، در نيمه باختري ايران زنجان و در نيمه خاوري ايران مشهد به ترتيب بالاترين فراواني ركوردداري سرما را داشته اند. همچنين رونديابي داده ها نشان داد كه هماهنگ با گرمايش جهاني، فراواني شهرهاي ركورددار سرما در ايران به كندي رو به كاهش است.همچنين الگوهاي همديد طراحي شده براي محدوده اقيانوس اتلس تا ميانه اقيانوس آرام در تراز 1000 ه . پ. نشان داد كه هرگاه كانون هاي پرفشار سيبري در سرزمين ميان درياچه بايكال و درياچه بالخاش (در باختر بامه مغولستان) گروه گرايي نشان دهند؛ مي توان رخداد پايين ترين دما را در شهرهاي ايران هشدار داد. نتايج نهايي تحقيق مشخص كرد كه به ترتيب كوه هاي آلتايي در آسياي ميانه، بامه پامير و رشته كوه سليمان پاكستان در هدايتِ جريان خزنده هواي سرد از باختر مغولستان به ايران و وقوع ركورد سرما در شهرهاي مشهد و تربت حيدريه اثرگذارند.