انتقال دادرسي كيفري در حقوق اتحاديه اروپا و امكان‌سنجي پذيرش آن در حقوق ايران؛ با نگاهي به مباني فقهي

Transfer of Criminal Trials in European unio‎n Law and Possibility of Its Adoption in Iranian Criminal Law; With a Look at Islamic Jurisprudence

در صورت ارتكاب جرم توسط يكي از اتباع خارجي، كشور محل وقوع جرم مطابق اصل صلاحيت سرزميني قوانين كيفري، حق رسيدگي و صدور حكم دارد. اما امروزه انتقال دادرسي كيفري به عنوان يكي از نهادهاي نوين حقوق جزاي بين­ الملل، با توجه به فوايدي كه در جهت پيشبرد اهداف عدالت كيفري دارد، مورد استفاده بسياري از كشورها قرار گرفته است. در مقررات اتحاديه اروپا، شرايط شكلي و ماهوي و موارد و استثنائات انتقال دادرسي كيفري بيان شده است. از سوي ديگر، با استناد به برخي آيات قرآن كريم و ديگر مباني فقهي مي­توان ادعا كرد كه در اسلام منعي براي پذيرش اين نهاد وجود ندارد و با توجه به اختياري­ بودنِ آن و اين كه انتقال دادرسي كيفري همانا يك موافقت­نامه است، مي­ توان در موقع تدوين آن، موازين شرعي را هم رعايت نمود و مي­توان اين نهاد را در اكثر جرايم حتي با كشورهاي غير اسلامي پذيرفت. اين مقاله، به بررسي مقررات اتحاديه اروپا در موضوع انتقال دادرسي كيفري و امكان­ سنجي پذيرش آن در حقوق كيفري ايران با توجه به مباني فقهي مي­پردازد.

In the case of crimes committed by foreign nationals, the country where the crime is committed, according to the principle of territorial jurisdiction of criminal law, have the right to a hearing and judgment. But today the transfer of criminal proceedings as one of the new institutions of international criminal law, with regard to its benefits, has been used by many countries. The provisions of the European unio‎n, expressed the formal and substantial conditions and cases and exceptions of transfer of criminal proceedings. According to some verses of the Quran and other sources of Islamic jurisprudence can be argued that in Islam there is no prohibition to accept this institution. Given its optional nature and the fact that the transfer of criminal proceedings is an agreement, at the time of its compilation it is possible to adhere to the religious standards and can be accepted in most crimes even with non-Islamic countries. In this paper, the European unio‎n regulations on the issue of transfer of criminal proceedings and feasibility of accepting it in Iranian criminal law According to the Islamic jurisprudence will be discussed.