اثربخشي برنامهٔ «داوسون-گواير» بر كاركردهاي اجرايي كودكان پيش‌دبستاني با ناتواني‌هاي يادگيري عصب روانشناختي/تحولي

Effectiveness of Dawson- Guare program on Executive Functions of pre-school children with neuropsychological/developmental learning disability

هدف: پنج‌سالِ اول زندگي در رشد جسماني، اجتماعي، شناختي و زباني كودك نقشي اساسي دارد. برنامه‌هاي مداخله‌اي در اين سنين از اهميت ويژه‌اي برخوردارند؛ لذا مطالعهٔ حاضر با هدف بررسي اثربخشي برنامهٔ داوسون-گواير بر بهبود كاركردهاي اجرايي كودكان پيش‌دبستاني با ناتواني‌هاي يادگيري عصب روان‌شناختي/تحولي انجام شد. روش‌بررسي: اين پژوهش از نوع نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعهٔ آماري را كليهٔ كودكان پيش‌دبستاني با ناتواني‌هاي يادگيري عصب روان‌شناختي/تحولي تشكيل مي‌دادند. براي انجام پژوهش، 40كودك كه داراي ملاك‌هاي ورود به پژوهش بودند، به‌روش تصادفيِ چندمرحله‌اي، انتخاب و به‌صورت تصادفي در گروه آزمايش و گواه جاي داده شدند. براي جمع‌آوري اطلاعات از آزمون هوش كودكان وكسلر و پرسش‌نامهٔ رتبه‌بندي رفتاري كاركردهاي اجرايي استفاده شد. يافته‌ها: نتايج تحليل داده‌ها به‌وسيلهٔ آزمون تحليل كوواريانس تك‌متغيره و چندمتغيره نشان داد كه كاركردهاي اجرايي و ابعاد آن در كودكان گروه آزمايش در مقايسه با گروه گواه به‌طور معناداري بهبود يافته است (0٫001p=). نتيجه‌گيري: با توجه به اثربخشي برنامهٔ داوسون-گواير بر ارتقاي كاركردهاي اجرايي، استفاده از اين برنامه به كليهٔ روان‌شناسان، روان‌پزشكان، معلمان، والدين و كليهٔ دست‌اندركاران يادگيري كودكان پيشنهاد مي‌گردد.

Objective: The first five years of life has an important role in physical, social, cognitive and language development, so intervention programs are particularly important in these ages. The purpose of the present research was to examine the effectiveness of Dawson-Guare program on Executive Functions in pre-school children with neuropsychological/developmental learning disability. Methods: The statistical population consisted of all children with neuropsychological/developmental learning disabilities. Pretest, posttest research design (with control group) was utilized in this experimental study. With Multi stage random sampling method, 40 children who have entry criteria were selected and randomly assigned to control and experimental groups. The instrumentation comprised the Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence and Behavior Rating Inventory for Executive Function-preschool. Results: Analysis of covariance and Man Cova showed that all the dimensions of executive functions significantly were increased in the experimental group (p=0.001). Conclusion: These results have clinical implications for the increase and improvement of executive function among pre-school children with neuropsychological/developmental learning disability.