بلاغت طنز در آثار اديب قاسمي كرماني

Rhetoric of Satire in the Works of Adib Ghasemi Kermani

اديب قاسمي (1238- 1308ه.ش)، نويسنده و شاعر طنزپرداز كرماني در زمان قاجاريه بود. تدريس در دارالفنون و حشر و نشر با مشروطه خواهان را از ويژگي هاي بارز حيات او دانسته-اند. وي نيستان و خارستان را با نظيره گويي از بوستان و گلستان سعدي تاليف كرد. اين نظيره-گويي طنزآميز با ابتكار شخصي مولف خويش همراه گشته و مجموعه اي متنوع و مفرح را فراهم نموده است. بلاغت طنز در آثار اديب قاسمي با شگردها وصنعت هاي خاصي در دو شاخه علم معاني و بيان برجسته شده كه افزون بر معرفي سبك وي، يافته هاي ارزشمندي را در زمينه پيوند طنز و بلاغت سنتي ارائه نموده است. اين پژوهش به شيوه اي تحليلي- توصيفي، شگردهاي بلاغي طنزپردازي در آثار اديب قاسمي كرماني و كاركردهاي هريك را در پيوند با مخاطب و كل متن تحليل نموده است. يافته ها نشان داده كه كاربرد صنعت هاي ادبي با محوريت تشبيه، در شكل گيري سبك اديب و برجسته سازي طنز وي نقشي موثر داشته است.

Adib Ghasemi Kermani (1859-1929)، the satirical poet and writer، lived in Qajar era. Teaching in Dar-al-Fonoon and connecting with the Constitutionalists، were two features of his life. He has written “Neyestan and Kharestan” as a parody of Saadi’s Bustan and Gulistan. This parody is rich with the inventiveness of the writer and has presented a colorful and fun work. Rhetoric of satire in the works of Ghasemi are presented through specific techniques and methods in the two branches of rhetoric، which، along with introducing his style offer valuable findings regarding the combination of satire and rhetoric. Through a descriptive-analytical method، and emphasizing the functions of rhetorical techniques of satire in relation to the reader in the works of Adib Ghasemi Kermani، this study analyzed the text. The results showed that the application of rhetorical devices and techniques with focus on simile has played a crucial role in the formation of Adib’s style and the significance of his satire.