عنوان مقاله :
سنگ‌زايي و زمين‌شيمي توالي آتشفشاني ائوسن شمال‌خاوري زنجان: با نگرشي بر ماگماتيسم مرز فعال قاره‌اي در پهنه البرز-آذربايجان
عنوان به زبان ديگر :
Petrogenesis and geochemistry of the Eocene volcanic sequence in the northeast of Zanjan: Implications for active continental margin magmatism in the Alborz- Azarbaijan Zone
پديد آورندگان :
خادميان، فرزانه دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده علوم زمين , منصف، ايمان دانشگاه تحصيلات تكميلي علوم پايه زنجان - دانشكده علوم‌زمين , رهگشاي، محمد دانشگاه شهيد بهشتي - دانشكده علوم زمين
كليدواژه :
توالي ولكانيكي ائوسن , ماگماتيسم كالك آلكالن , حاشيه فعال قاره اي , زنجان , پهنه البرز-آذربايجان
چكيده فارسي :
توالي آتشفشاني ائوسن در شمال‌خاوري زنجان و در پهنه البرز- آذربايجان بيشتر تركيب حد واسط دارد و به‌همراه نهشته‌هاي آذرآواري ساخته‌شده از توف و برش ديده مي‌شود. برپايه بررسي‌هاي سنگ‌نگاري، اين سنگ‌هاي آتشفشاني بيشتر دربردارندة آندزيت و تراكي‌آندزيت هستند. بافت بيشتر اين سنگ‌ها پورفيريك و گلومروپورفيريك است. پلاژيوكلاز، پيروكسن و آمفيبول از درشت‌بلورهاي سازندة اين سنگ‌ها هستند. كلسيت، كوارتز، كلريت و اپيدوت نيز از كاني‌هاي ثانويه هستند. برپايه رده‌بندي‌هاي زمين‌شيميايي، اين نمونه‌ها در محدوده آندزيت و تراكي‌آندزيت جاي مي‌گيرند. همچنين، اين نمونه‌ها از عنصرهاي خاكي نادر سبك (LREE) و عنصرهاي ليتوفيل درشت‌يون (LILE) در برابر عنصرهاي با ميدان پايداري بالا (HFSE) غني‌شدگي نشان مي‌دهند. يافته‌هاي سنگ‌شناسي همراه با داده‌هاي زمين‌شيميايي عنصرهاي كمياب و خاكي نادر نشان‌دهنده گرايش كالك‌آلكالن، آلايش و هضم مواد پوسته‌اي، جدايش بلورين و پيدايش ماگما سازندة آنها در پهنه‌اي فرورانشي است. در كل، براي توالي آتشفشاني ائوسن منطقه زنجان، پهنه زمين‌ساختي وابسته به كمان مرز فعال قاره‌اي پيشنهاد مي‌شود.
چكيده لاتين :
The Eocene volcanic sequence in NE of the Zanjan and in the Alborz-Azarbaijan zone is mostly intermediate in composition and is accompanied with pyroclastic tuff and breccia. Petrographic studies reveal that these volcanic rocks are andesite and trachy-andesite. The common textures are porphyritic and glomeroporphyritic and the phenocrysts are composed of plagioclase, pyroxene and amphibole minerals. Also, calcite, quartz, chlorite and epidote are the secondary phases. According to geochemical classification, Theses rocks are plotted on the fields of andesite and trachy-andesite. Geochemically, the study rocks are enriched in LREEs and LILEs relative to HFSEs. Petrographical observations along with geochemistry of rare earth and trace elements suggest calc-alkaline affinity of the rocks under discussion as well as crustal assimilation, fractional crystallization and derivation from a subducted-related environment. Accordingly, the studied rocks are analogous with tectonic features of active continental margin arc settings.
