تأثير صفات مادري در برآورد وراثت پذيري و تعيين عوامل محيطي مؤثر بر صفات

در اين پژوهش تعداد 1182، 1099 و 1099 ركورد مربوط به صفات وزن تولد، افزايش وزن روزانه از تولد تا شيرگيري و وزن شيرگيري بره‌هاي گوسفند كرماني استفاده شد. اين اطلاعات در طي 5 سال ( 1372 تا 1376) در ايستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند كرماني شهر بابك جمع آوري شده بود. اثر سال تولد، سن مادر و جنس بره بر كليه صفات معني دار بود. نوع تولد تأثير معني‌داري بر وزن تولد بره‌ها نداشت ولي اثر آن بر دو صفت ديگر معني‌دار بود. براي برآورد مؤلفه‌هاي (كو)واريانس و پارامترهاي ژنتيكي از مدل دام يك متغيره و دو متغيره و روش حداكثر درست‌نمايي محدود شده استفاده شد. براساس مناسب‌ترين مدل دام برازش يافته، وراثت‌پذيري مستقيم وزن تولد، افزايش وزن روزانه از تولد تا شيرگيري و وزن شيرگيري به ترتيب 06/0 ± 10/0 ، 08/0± 21/0 و 09/0 ± 22/0 و وراثت‌پذيري مادري براي سه صفت فوق به ترتيب 04/0± 27/0، 05/0 ± 15/0 و 05/0 ± 19/0 برآورد شد. هم‌بستگي ژنتيكي مستقيم و فنوتيپي بين وزن تولد- افزايش وزن روزانه از تولد تا شيرگيري، وزن تولد- وزن شيرگيري و افزايش وزن روزانه از تولد تا شيرگيري- وزن شيرگيري به ترتيب 85/0 و 41/0، 82/0 و 48/0 و 99/0 و 99/0 برآورد شد. عدم حضور اثر مادري در مدل دام سبب برآورد بيش از حد وراثت‌پذيري مستقيم شد. بنابراين اثر مادري يك منبع مهم تنوع براي صفات رشد اوليه در گوسفند كرماني است و در صورتي كه از آن صرف نظر شود، باعث ارزيابي ژنتيكي ناصحيح بره‌ها مي‌شود.