مقايسه طرحواره نقش جنسيتي زوجين، در دو گروه از زنان با و بدون همسرآزاري مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد در سال 1394

Comparison of Gender schemas of Couples in women with and without Spouse abuse referred to Health Care Centers in Mashhad in 2015

مقدمه: همسرآزاري اشاره به خشونتي دارد كه از جانب شريك زندگي رخ داده و يا در حال انجام است. طرحواره نقش جنسيتي مجموعه‌اي از باورهاي فرد در مورد هويت زنانه يا مردانه است، بنابراين مي‌تواند بر روابط افراد تأثيرگذار باشد. مطالعه حاضر با هدف مقايسه طرحواره نقش جنسيتي زوجين در زنان با و بدون همسرآزاري مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد انجام شد. روش‌كار: اين مطالعه تحليلي - مقايسه‌اي در سال 1394 بر روي 257 زوج مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد انجام گرفت. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه‌هاي نقش جنسيتي بم و همسرآزاري ISA بود. با استفاده از پرسشنامه همسرآزاري، زوجين در دو گروه با و بدون همسرآزاري قرار گرفتند و با استفاده از پرسشنامه بم نمرات زنانگي، مردانگي و خنثي در زن و مرد تعيين شدند. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS (نسخه 16) و آزمون‌هاي كاي‌اسكوئر، فيشر، تي‌مستقل و من‌ويتني انجام شد. ميزان p‌ كمتر از 0/05 معني‌دار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: ميانگين نمره زنانگي و مردانگي در مردان گروه بدون همسرآزاري نسبت به گروه ديگر با اختلاف معناداري بيشتر بود (P-0/013 ,P-0/015). ميانگين نمره خنثي در مردان بدون همسرآزاري نسبت به گروه ديگر با اختلاف معناداري كمتر بود (0/024=p). نتيجه‌گيري: صفات زنانگي در كنار ويژگي‌هاي مردانگي، در مردان باعث مي‌شود كمتر مرتكب همسرآزاري شوند و صفات خنثي در مردان عامل خطري براي همسرآزاري محسوب مي‌شود.

Introduction: Spouse abuse refers to violence which is occurred or is being occurred from the partner. Gender role schemas is a set of one's beliefs about male or female identity, so it can affect the people's relationships. This study was performed with aim to compare the gender schemas couples in women with and without spouse abuse referred to health care centers in Mashhad. Methods: This analytical-comparative study was performed on 257 couples referred to Mashhad health care centers in 2015. The tools included: Bem`s Sex-Role Inventory and ISA questionnaire (Index Spouse Abuse). By using ISA questionnaire, the couples were divided into two groups of with and without Spouse abuse, and using Bem questionnaire, the scores of femininity, masculinity and undifferentiated in women and men were determined. Data were analyzed by SPSS software (version 16), and Chi-square, Fisher, independent-t and Mann-Whitney tests. P<0.05 was considered significant. Results: Mean scores of femininity and masculinity in men without spouse abuse were significantly higher than other group (P=0.015) (P=0.013). Mean score of undifferentiated in men without spouse abuse was significantly lower than other group (P=0.024). Conclusion: Femininity attributes along with masculinity attributes in men decrease spouse abuse. But undifferentiated attributes in men are considered as risk factor for spouse abuse.