تحليل زمان روايي ليلي ومجنون براساس نظريه ژنت

Analysis of narative time in Nezamis` Leili and Majnoon based on Janets` theory

مبحث روايت زمان يكي از مباحث اساسي در دانش روايت شناسي است. بزرگترين نظريه پرداز اين مقوله ژرار ژنت، نظريه پرداز ساختارگراي فرانسوي است. از نظر او زمان در پيشبرد روايت نقش مهمي ايفا مي كند. ژنت در نظريه خود به بررسي و تحليل زمان در روايت، حول سه محور نظم، تداوم و بسامد پرداخته است. هر يك از مولفه هايي كه در اين سه محور تعريف مي شود، يكي از سه حالت شتاب را در روايت به وجود مي آورد كه عبارتند از: شتاب ثابت، شتاب مثبت و يا شتاب منفي. داستان ليلي و مجنون به روايت حكيم نظامي گنجوي در قرن ششم به نظم كشيده شده است. بررسي اين داستان بر اساس نظريه روايت و زمان ژنت، نشان مي دهد كه از سه حالت فوق سهم شتاب منفي در روايت آن بيشتر است و نظامي در روايت اين داستان بيشتر به اطناب و كاستن از شتاب روايت گرايش داشته است تا ايجاز و شتاب مثبت.

Time narration is one of the basic issues in narratology. The main theorist of this issue, the French structuralist ,is Gerard Janet. For him, time plays an important role in narration progress. Janet has studied and analyzed time in narration, around three axes of order, duration and frequency. Each of the three factors defined in these axes, creates one of the three speed states in narration: constant speed, positive and negative speed. “Leili and Majnoon” story by Hakim Nizami Ganjavi has been versed in the sixth century. The study of this story based on Janet’s narration and time theory indicates that negative speed has the most important role among the mentioned states and Nizami has tended to redundancy and reducing the narration speed more than brevity and positive speed in narrating this story.