تحليل گفتمان ديدگاه‌هاي رهبران ايران و امريكا دربارۀ برجام

Discourse Analysis of Iran and US Leaders’ Views about JCPOA

برجام يا برنامه جامع اقدام مشترك يك توافق بين ­المللي در خصوص برنامه هسته ­اي ايران است كه بعد از مذاكرات طولاني ميان ايران و شش قدرت جهاني منعقد گرديد. پژوهش حاضر بر آن است تا مباني گفتماني سخنان دونالد ترامپ در خصوص برجام و واكنش آيت­الله خامنه‌اي به اظهارات وي، تحليل شود. رويكرد تحليل گفتمان انتقادي رابطۀ زبان، جامعه، قدرت، ايدئولوژي و گفتمان را در اولويت قرار مي‌دهد. روش پژوهش اين مقاله از نوع توصيفي- تحليلي و مدل فركلاف (1979) است و نمونه­ هاي تحقيق كه به صورت هدفمند انتخاب گرديدند، سخنراني ترامپ درباره ايران و برجام در 21 مهر 96 و واكنش آيت ­الله خامنه‌اي به سخنراني ترامپ در جمع نخبگان در 26 مهر 96 است. يافته­ هاي اين تحقيق نشان مي­دهد كه ميان ايدئولوژي و زبان و ميان كاربرد زبان و روابط سياسي و اجتماعي رابطه متقابل وجود دارد و زبان علاوه بر شكل‌پذيري از روابط سياسي، مي‌تواند ابزاري تأثيرگذار در شكل‌دهي به روابط قدرت و تعاملات سياسي باشد؛ بنابراين رهبران هر كشور تلاش كرده‌اند كه از توانايي‌هاي زباني و ادبي براي تبيين ديدگاه‌هاي سياسي خويش استفاده كنند. نتايج حاصل نشان مي­دهد كه هر دو رهبر در سخنراني‌شان برجام را يك توافق شكننده ميان دو دشمن و نه قراردادي براي تقويت دوستي بين آن‌ها مي­دانند.

The Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) is an international agreement regarding the Iranian nuclear program as a result of long talks among Iran and six powers of the world. This paper aims to analyze the speeches of Donald Trump on the JCPOA on the one hand and the reactions of Ayatollah Khamenei on the other hand using critical discourse analysis (CDA). CDA as an approach shows the relationship between language, power, ideology and discourse. This paper is a descriptive-analytic research and its method is the Fairclough (1979) model for text and discourse. The corpus used in the ei’s reactions on 18th October (2017). The findings of this study show that there is a bilateral relationship between ideology and language and betstudy are Trump’s speeches on the 13th of October (2017) and Ayatollah Khamenween language use and political and culturai relation and consequently and leaders of two countries have tried to use linguistic and literal competencies in order to clarify their views. The results show that both leaders consider the JCPOA as a brittle agreement between two enemies and not as an agreement for enhancing their freindship.