بررسي جايگاه مهار سلامت در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي بوشهر: يك گزارش كوتاه

Assessment of Health Locus of Control among Students of Bushehr University of Medical Sciences: A Short Report

زمينه و هدف: جايگاه مهار سلامت، يكي از عمده‌ترين مقياس‌ها و شاخص‌هاي اعتقاد بهداشتي براي طرح‌ريزي برنامه‌هاي آموزش بهداشت محسوب مي‌شود كه در ارتقاء سلامت و آموزش بهداشت كاربرد بسيار مهمي دارد. هدف از اين پژوهش، بررسي جايگاه مهار سلامت در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي بوشهر مي‌باشد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه مقطعي در سال 1391 بر روي 267 نفر از دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي بوشهر كه به روش تصادفي طبقه‌اي انتخاب شدند، انجام شد. ابزار جمع‌آوري اطلاعات پرسش‌نامه‌هاي اطلاعات دموگرافيك و پرسش‌نامه (ب) مقياس چند وجهي جايگاه مهار سلامت بود. داده‌ها با استفاده از آمار توصيفي )فراواني، ميانگين و انحراف معيار( و آزمون‌هاي تحليلي Mann-Whitney، Kruskal-Wallis و ضريب همبستگي Spearman مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: در خصوص امتياز مؤلفه‌هاي سه گانه جايگاه مهار سلامت، امتياز محور كنترل داخلي 3/5±8/26، امتياز محور شانس 9/3±9/16 و امتياز محور ديگران 8/4±9/21 بود. بر اساس آزمون ضريب همبستگي Spearman بين نمره مؤلفه جايگاه مهار داخلي و مؤلفه ديگران ارتباط آماري مثبت و معني‌دار مشاهده شد (001/0p<، 220/ors=). در پژوهش حاضر بين سه محور كنترل سلامت با سن، جنس، تعداد فرزندان خانواده، رتبه تولد، تحصيلات پدر و مادر، شغل پدر و مادر و دانشكده محل تحصيل دانشجويان ارتباط معني‌دار به دست نيامد. نتيجه‌گيري: از آن‌جا كه بيشترين امتياز كسب شده در دانشجويان مربوط به مؤلفه محور كنترل داخلي و كمترين امتياز مربوط به مؤلفه محور شانس بوده است، مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه دانشجويان بيشترين و تأثيرگذارترين عامل را بر سلامتي‌شان عملكرد خود و كمترين عامل را شانس مي‌دانند.

Background and Objective: Health locus of control is one of the most widely measured parameters of health belief for the planning of health education programs which plays an important role on the health improvements and education. This study was performed to assess health locus of control among the students at Bushehr University of Medical Sciences. Materials and Methods: This cross sectional study was conducted on 267 students of Bushehr University of Medical Sciences selected by stratified random sampling in 2012. Data were collected by demographic checklist and Form “B” of Multidimensional Health Locus of Control (MHLC) scale. Data were analyzed by descriptive (numbers, mean, percent and standard deviation) and analytic (Mann-Whitney, Kruskal-Wallis and Spearman correlation) tests. Results: Three dimensions of health locus of control scores were determined to be 26.8±5.3 for internal locus of control, 16.9±3.9 for chance locus of control and 21.9±4.8 for others locus of control. According to spearman correlation test, a positive and significant relationship was found between internal locus of control dimension and others locus of control dimension (p<0.001, rs=0.220). Further, it was determined that Health Locus of Control score did not have a significant relation with demographic characteristics such as students’ age, gender, number of siblings, birth order, field of study, parent’s education, and parent’s occupation (p>0.05). Conclusion: Since the most scores were pertaining to internal locus of control dimension and fewer scores were pertaining to chance locus of control dimension, it can be conclude that according to the students the most influential significant factor on students’ health is their performance and chance has less influence on their health.