پديد آورندگان :
حاجي احمدي همداني، آذين دانشگاه آزاد رباط كريم، واحد علوم و تحقيقات - دانشكده عمران، معماري و هنر ، تهران، ايران , ماجدي، حميد دانشگاه آزاد رباط كريم، واحد علوم و تحقيقات - دانشكده عمران، معماري و هنر ، تهران، ايران , جهانشاه لو، لعلا دانشگاه آزاد رباط كريم، واحد علوم و تحقيقات - دانشكده عمران، معماري و هنر ، تهران، ايران
كليدواژه :
ادراك محيط , فضاي شهري , انتخاب مكان مطلوب , ترجيحات محيطي , زنان , تصوير ذهني
چكيده فارسي :
رابطه فرد_محيط در سطوح فردي مرتبط با احساس، ادراك، ارزش ها و تجربيات ذهني و... و در سطوح اجتماعي مانند گروههاي مختلف اجتماع و يا گروههايي كه به لحاظ سن وجنس مشابهند، شكل گرفته است؛ بنابراين ويژگيهاي هر گروه و قشر بايد در هر سطح مورد بررسي قرار گيرد. از طرفي جنسيت مانند عواملي همچون محل سكونت، سن، شرايط اجتماعي_اقتصادي، قوميت، سطح درآمد بر ادراك و شناخت محيط تأثير ميگذارد. بنابراين پرداختن به مفاهيم ذهني فرد و شكل گيري تصوير ذهني از محيط و تأثير آن در رفتار و همچنين قضاوت نسبت به انتخاب مكان مطلوب، براي زنان ضرورت مييابد. اين مقاله با بررسي عوامل تأثيرگذار در شكل گيري تصوير ذهني زنان، به منظور امكان به وجود آمدن محيطي مطلوب از ديد اين گروه اجتماعي، ترجيحات فضايي آنان را ارزيابي نموده است. آنچه اهميت دارد، شناسايي و ارزيابي معيارهاي اصلي انتخاب زنان در تعيين مكان مطلوب با توجه به معاني بر گرفته از تصاوير ذهني ارزيابانه است. هدف اين پژوهش، بازيابي معيارهاي مؤثر بر مطلوبيت مكان از ديد زنان و ارزيابي تصوير ذهني شكل گرفته آنها از فضاهاي عمومي شهر تهران است. رويكرد تفسير گرايانه پديدارشناسي براي توصيف معاني ضمني و احساسات و عواطف بازنمايي شده از تصوير ذهني زنان در تجربه فضاهاي شهري مطلوب شهر تهران انجام گرفته و ماهيتي توسعه اي دارد. به اين منظور 15 مصاحبه عميق به صورت نمونه گيري هدفمند صورت گرفت. مصاحبه ها ضبط شده و داده هاي به دست آمده از آن به صورت جداول مكتوب شده و با آناليز تكرار پذيري تجزيه و تحليل گرديد. نتايج گوياي آن است كه انتخاب مكاني كه از دريچه تصوير ذهني زنان مطلوب ارزيابي شده است، به معاني مشتركي مرتبط با مفاهيم آزادي، عدالت، امنيت، منزلت مكان، داراي وجهه اجتماعي_فرهنگي، هويت تاريخي، زيبايي، شيك و پر از جزئيات، آرام و دنج، داراي حريم در عين وسعت، سرسبزي، روحيه شاد و سلامت تمايل دارد.
چكيده لاتين :
Evaluation of every environment’s image is not just the result of impressions made by its external attributes on the mind of the observer. It is, however, created by the imagination of the observer. A city is lodged by a wide variety of people whose evaluation of the images they form in their mind is critical. The desirability of urban environments for various social strata, especially for women, depends on the relationship between human beings and the environment as well as their priorities and preferences. The distinctive characteristics of women in terms of feelings, sensation and evaluation of the environment should not be preferred over one anonther. To achieve a realistic and true viewpoint, it is impossible to ignore the interests and preferences of the citizens in relation to their living place. Since the relationship between an individual and their surrounding environment is formed in various levels such as the individual (e.g. feeling, perception, values, mental experiences, etc.) and social level (e.g. various social groups or the ones which are similar in terms of age and sex), it is better to examine the characteristics of various groups and social strata on the same level. The interpretations and mental images and meanings formed by women are unique depending on their values, priorities and experiences. There are some factors affecting the recognition of pleasantness attributes in urban space in women’s view, inducing what attracts women’s attention in the environments, how they are memorized, their mental image and their evaluation of the percieved space and the environmental preferences in selecting a desirable location. This article examines the factors affecting women mental image in order to allow the creation of a favorable environment from the perspective of this social group. It evaluates the preferences of their space. What is important is to identify and assess the main criteria for women in determining the optimum location with respect to the meaning derived from evaluated images. The aim of this research was to improve desirability of the environment from the perspective of women as well as their right to choose and evaluate the image of public spaces of Tehran.
The research method is based on the techniques developed by Jack L. Nasar. In Nasar’s study, a phenomenological hermeneutic approach is used to describe the connotations and emotions image representation of women in the experience of urban spaces desirable / undesirable and nature of development of the city of Tehran. For this purpose, 15 in-depth interviews were conducted through purposive sampling. Interviews were recorded and the obtained data was written in the form of tables. Repeatability analysis was performed on the data. The results indicate that the optimal site selected through women’s mental image of highly desirable locations is associated with the concepts of freedom, justice, place dignity, socio-cultural prestige, historical identity, beauty, being stylish and full of details, quiet and cozy, vast but with privacy, green, happy mood and health.
