پديد آورندگان :
انصاري، زهره دانشگاه علوم پزشكي ايران , سالك، ليلا دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي , موسوي، الناز دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي , اصغرنژاد، علي اصغر دانشگاه علوم پزشكي ايران
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: در رويكرد اسلامي، باور عميق به صفات و اسماء الهي نقش عميق تربيتي در رشد شخصيت انسان دارد. بر اساس آموزه‌هاي قرآني، بروز جلوه‌هاي توحيد عملي در زندگي، كاركرد دوگانه‌يي دارد: از يك سو، موجب پيشگيري و مقاوم‌سازي در برابر فشار و بحران‌هاي زندگي مي‌شود؛ و از سوي ديگر، همانندسازي بر مبناي صفات الهي، موجب رسيدن به غايت انسان و رشد و شكوفايي استعدادهاي او مي‌شود. هدف اين پژوهش، ساخت و هنجاريابي مقياسي كاربردي براي سنجش خداگونگي در انسان است.
روش كار: اين مطالعه پژوهشي بنيادي با روش پيمايشي و زمينه‌يابي است. در اين پژوهش، نخست تمامي اسماء و صفات خداوند از منابع اسلامي جمع‌آوري شد. در مرحله‌ي بعدي، صفات به‌دست‌آمده بر مبناي معيارهاي گوناگون بازبيني، حذف و تعديل شد. سرانجام، 53 صفت استخراج شد كه به پرسش‌نامه‌يي در طيف ليكرت تبديل شد. بدين جهت، ابزار اين مطالعه، پرسش‌نامه‌ي محقق‌ساخته بود كه بر روي نمونه‌يي با حجم 400 نفر از طبقات مختلف اجتماعي - اقتصادي (5/71 درصد شهرنشين و 8/25 درصد روستانشين)، از هر جنس (50 درصد زن) اجرا شد. روش نمونه‌گيري، تصادفي طبقه‌يي بود. پايايي و روايي مقياس، با استفاده از آلفاي كرونباخ، روايي سازه، تحليل عاملي، روش كرويت بارتلت و كايسرـ ماير ـ الكين محاسبه شد. در اين پژوهش همه‌ي موارد اخلاقي رعايت شده است. علاوه‌براين، نويسندگان مقاله هيچ‌گونه تضاد منافعي گزارش نكرده‌اند.
يافته‌ها: ضريب پايايي مقياس در آلفاي كرونباخ 95/0 محاسبه شد. روايي مقياس نيز بر مبناي ضريب همبستگي اسپيرمن يك دامنه در سطح معناداري 001/0p<، 88/0 به دست آمد. كفايت نمونه‌گيري نيز بر حسب روش كايسرـ ماير ـ الكين، در سطح معناداري 000/0، 93/0 برآورد شد.
نتيجه‌گيري: نتايج حاصل از تجزيه و تحليل‌هاي آماري نشان داد كه پرسش‌نامه‌ي ساخته شده، پايايي و روايي پذيرفتني دارد و ممكن است بتواند ابزاري معتبر براي سنجش خداگونگي در انسان باشد.
چكيده لاتين :
Background and Objective: In Islamic approach profound belief in
God’s traits has an important effect on development of personality. Based
on Islamic teachings, the function of appearing God’s traits in life is
twofold. First, it makes individuals resilient to the pressure of life and
crisis. Second, a model of identification paves the way for human to
achieve his ultimate goal and self-actualization. This study aims to
introduce a new tool for assessment of individuals’ identification with
God’s traits.
Method: This fundamental research was conducted as a survey. To
collect the data, all God’s traits were first gathered from Islamic text
books. As the next step, collected traits were reviewed and modified
based on various criteria. Finally, 53 traits were extracted and designed as
a questionnaire with Likert scale. As for the sample, Random Stratified
Sampling was used. 400 individuals who were from different socioeconomic levels completed the questionnaire (71.5% urban area, 25.8%
rural area, Male=50%, Female=50%). To determine reliability and
validity, the data were analyzed using: Cronbach's alpha, Bartlett's Test,
Factor Analysis, Conduct validity, and Kaiser-Meyer-Olkin. All ethical
issues were observed in this research and the researchers declared no
conflict of interests.
Results: According to Spearman Correlation, validity was .88% (P<.001)
and Cronbach’s alpha coefficient was 95%. Kaiser-Meyer-Olkin (KMO)
test was calculated for sampling adequacy which was reported to be .93%
(.000).
Conclusion: Findings revealed that this questionnaire has acceptable
validity and reliability. Therefore, it can be utilized to assess individuals’
identification with God’s traits.
