پديد آورندگان :
نيك نژاد، مريم دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه علوم جنگل، ساري، ايران , فلاح، اصغر دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه علوم جنگل، ساري، ايران , محمدي ليمايي، سليمان دانشگاه گيلان - دانشكده منابع طبيعي - گروه جنگل‌داري، صومعه‌سرا، ايران
كليدواژه :
معيار , شاخص , حوضه آبخيز دارابكلا , توان اكولوژيك , اهداف چندگانه
چكيده فارسي :
هدف از اين پژوهش، ارزيابي جنگل‌كاري بر اساس اصول توسعه پايدار در حوضه آبخيز دارابكلا استان مازندران بود. براي اين منظور از مدل برنامه‌ريزي آرماني براي درنظر گرفتن اهداف چندگانه به‌طور هم‌زمان و همچنين از فرآيند تحليل سلسله‌مراتبي فازي براي وزن‌دهي به معيارها و شاخص‌هاي مؤثر بر جنگل‌كاري با استفاده ازنظر كارشناسان استفاده شد. معيارها و شاخص‌هاي مورد نظر با توجه به منابع و بر اساس اصول توسعه پايدار تعيين شدند كه عبارت بودند از معيارهاي اقتصادي، محيط زيستي، توليدي، حفاظت از تنوع زيستي، سلامت جنگل و وسعت جنگل كه شامل شاخص‌هاي مختلف (ارزش خالص فعلي، موجودي كربن، رويش متوسط سالانه، زي‌توده تنه و رويه زميني، تنوع قطري، پايداري توده و ارزيابي توان اكولوژيك) بودند. همچنين، گونه‌هاي پلت، شيردار، ون، گردو، بلندمازو، توسكاي ييلاقي و كاج بروسيا كه در منطقه مورد مطالعه، جنگل‌كاري شده بودند، براي اين پژوهش انتخاب شدند. نتايج حل مدل آرماني بر اساس معيارهاي چندگانه نشان داد كه سطح جنگل‌كاري پلت كه بر اساس نتايج به‌دست‌آمده از ارزيابي توان اكولوژيك منطقه مورد مطالعه، 590/197 هكتار پيشنهاد شده بود، به صفر كاهش يافت. مساحت جنگل‌كاري ون با 120/1719 هكتار افزايش از 547/0468 به 667/2187، شيردار با 470/0245 هكتار افزايش از 535/9685 به 1005/993 و بلندمازو با 89/7241 هكتار كاهش از 416/3037 به 326/5796 رسيد. سطح جنگل‌كاري گردو، توسكاي ييلاقي و كاج بروسيا بدون هيچ تغييري به‌ترتيب با 535/9652، 357/8197 و 197/4391 هكتار پذيرفته شدند. درمجموع، سطحي معادل 3091/0153 هكتار در منطقه مورد مطالعه براي جنگل‌كاري با توجه به مدل برنامه‌ريزي آرماني مورد نياز بود.
چكيده لاتين :
The purpose of this study was to investigate reforestation projects based on the principles of sustainable development in the Darabkola watershed in Mazandaran province. Therefore, a goal programming model was used for the consideration of multiple goals. A fuzzy hierarchical process was used to compute the weights of different criteria. The criteria and indicators were determined according to principles of the sustainable development, including those related to economy, environment, production, biodiversity conservation, forest health, and forest cover (e.g., various indicators such as net present value, carbon balance, annual increment of diameter, stem biomass, basal area, diameter variation, mass stability, and ecological productivity). The tree species comprised Acer velutinum, A. cappadocicum, Fraxinus excelsior, Juglans regia, Quercus castaneifolia, Alnus subcordata and Pinus brutia. The results of goal programming model showed that the areas of afforestation with different species were changed compared to the ecological capability assessments. The results showed a zero ha potential for maple, which was initially defined 590.197 ha based on the assessment of ecological potential. In addition, the results revealed 120.17 ha increase (547 vs. 667.21) for F. excelsior, 470.02 ha increase (535.96 vs. 1005.99) for A. cappadocicum and 89.72 ha reduce (416.30 vs. 326.57) for Quercus castaneifolia. The reforested area was unchanged for the other species such as J. regia, A. subcordata and P. brutia. Therefore, a total area of 3091.01 ha was suggested for the afforestation according to the results of goal programming model.
