عنوان مقاله :
معرفي و تحليل نقوش ابنيه در نگار ه هاي منظومه يوسف و زليخا از نسخه هفت اورنگ جامي مكتب مشهد نگاره
عنوان به زبان ديگر :
Introduction and analysis building designs in images of Joseph and Zuleikha poem of Haft awrang copy of Jami, school Mashhad
پديد آورندگان :
جهان يار، آذر دانشگاه سوره، تهران , قاضي‌زاده، خشايار دانشگاه شاهد دانشكده هنر، تهران
كليدواژه :
نقش , منظومه يوسف و زليخا , مكتب مشهد , هفت اورنگ
چكيده فارسي :
نسخه هفت اورنگ جامي در گالري فرير واشنگتن وجود دارد و شامل هفت منظومه است. يكي از اين منظومه‌ها، منظومه يوسف و زليخاست كه 6 مجلس از اين داستان مصور شده است. با توجه به تنوع و گستردگي نقوش روي ابنيه نگاره‌هاي منظومه يوسف و زليخا، لزوم شناسايي و دسته بندي اين نقوش احساس شد تا براي علاقمندان و پژوهشگران آينده مورد استفاده قرار گيرد. هدف پژوهش حاضر شناسايي و معرفي انواع نقوش روي ابنيه نگاره‌هاي منظومه يوسف و زليخا از نسخه هفت اورنگ جامي گالري فرير واشنگتن، مكتب مشهد است و درصدد است نقوش به كار رفته روي بناها را از لحاظ هماهنگي و ارتباط در نوع و نحوه‌ي قرارگيري در كنار هم در فضاي كلي روي بناي هر نگاره مورد بررسي قرار دهد. به همين سبب در اين پژوهش، انواع نقوش روي بناهاي نگاره منظومه يوسف و زليخا از نسخه هفت اورنگ مورد بررسي قرار گرفته و به تفصيل توضيح داده شده است. اين تحقيق شامل سوالات زير است:
1 - نقوش به كار رفته در ابنيه‌هاي منظومه يوسف و زليخا نسخه هفت اورنگ مكتب مشهد از كنار هم قرارگرفتن و تكرار چه نقوشي بوجود آمده اند؟
2- در تركيبات به كار رفته در نقوش ابنيه‌هاي منظومه يوسف و زليخا نسخه هفت اورنگ چه عواملي باعث ايجاد هماهنگي در فضاي كلي اثر شده است؟
روش تحقيق اين مقاله توصيفي- تحليلي و شيوه جمع آوري اطلاعات كتابخانه‌اي است. نتايج بررسي حاكي از اين است كه نگارگران، در منظومه يوسف و زليخا براي تزئين بناها از كنار هم قرار گرفتن و تكرار نقوش متنوع واقع‌گرا و انتزاعي بهره برده‌اند و اين نقوش را به كمك عامل رنگ به گونه‌اي كنار هم قرار داده‌اند كه با وجود اندازه‌هاي متنوع آنها با هم هماهنگ و متناسب شده‌اند.
چكيده لاتين :
There is a manuscript of Haft awrang writen by Jami in Washington Freer Gallery which includes seven poems. One of them is called Joseph and Zuleikha from which six episode has already been imaged. Considering the variety of the poem building images , identifying and categorizing the images seemed to be necessary to be used by future interested researchers .This study has been conducted to identify and introduce different graphic designs of Joseph and Zuleikha poem from Jami Haft awrang, which is in Washington Freer Gallery, over the buildings in Mashhad school. These graphic designs are investigated on the basis of harmony and relation in their placement in a general view of how they were imaged over the buildings. Finally the results will be described in detail. The study will response to the following questions:
How and in what order of placement the architectural graphic designs of Joseph and Zuleikha poem from Jami Haft awrang in Mashhad school were formed?
What made these motif so coordinated?
The study methodology is descriptive- interpretive and the information was gathered through library studies. It concluded that the artists put realistic abstract motifs next to each other and repeated to decorate the architectures. In spite their different size; these motifs were put together using the colors in a way that they look completely coherent and harmonic.
