مؤلفه‌هاي اثربخشي رهبري آموزش و يادگيري كلاس درس در مدارس متوسطه

پژوهش حاضر با هدف شناسايي مؤلفه‏هاي اثربخشي رهبري آموزش و يادگيري در كلاس‌هاي درس مدارس متوسطه صورت گرفت. در انجام پژوهش رويكرد كيفي از نوع پديدارشناسي استفاده شده كه از نظر هدف، كاربردي است. در گردآوري داده‏‏‏‏‏‏ها از مصاحبه نيمه ساختاريافته چندگانه (16 مدير، 15 معلم، 8 استاد، 7 گروه دانش‌آموزي و مشاهده 8 تدريس منتخب) استفاده شد. مصاحبه‏ها با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند تا رسيدن به اشباع نظري ادامه يافت. براي تحليل اين اطلاعات، از روش تحليل محتواي استقرايي با كدگذاري در سه سطح باز، محوري و گزينشي و با استفاده از نرم‏افزار مكس‏كيو دي‏آ استفاده شد. نتايج حاصل‏‏‏ از تحليل مصاحبه‏‏‏‏‏‏ها نشان دهنده 9 مقوله (بعد) كلي براي اثربخشي رهبري آموزش‏‏‏ و يادگيري بود. بعد ارائه آموزش شامل 22 مؤلفه، مديريت كلاس درس 8، برنامه‌ريزي و آمادگي‏ 7، جوّ كلاس درس 9، نظارت، ارزيابي و پيگيري 8، همكاري، ارتباطات و پيشرفت حرفه‌اي 6، ويژگي‏‏‏هاي فردي معلم 13، مشاركت و تعامل دانش‌آموزان 13 و تفاوت‏‏‏هاي فردي 5 مؤلفه بود. نتايج اين پژوهش معيارهايي براي اثربخشي معلم در كلاس درس به عنوان رهبر آموزش و يادگيري مشخص كرد كه معلمان با تمركز بر اين ابعاد و مؤلفه‏‏‏هاي آن مي‏توانند به طور مداوم به سنجش و توسعه دانش‏ها و مهارت‏‏‏هاي خود بپردازند؛ همچنين اين ابعاد بايستي مورد توجه مديران، ناظران و راهنمايان آموزشي و مسئولان و برنامه‌ريزان قرار گيرد.