ارزيابي وضعيت تغذيه‌اي برخي رقم‌هاي پسته بنابر نتايج تجزيۀ برگ

Evaluation of nutritional status some pistachio cultivars based on leaf analysis

بررسي وضعيت عنصرهاي غذايي در گياهان، روشي مؤثر در تشخيص و تعيين بهينۀ الگوي عنصرهاي غذايي پرمصرف و كم‌مصرف موردنياز، افزايش عملكرد و نيز بهبود كيفيت محصولات كشاورزي است. در اين زمينه، اين پژوهش به‌منظور ارزيابي وضعيت تغذيه­ اي، تغييرپذيري فصلي و غلظت عنصرهاي برگ پنج رقم پسته (قزويني، بادامي زودرس، ممتاز، احمدآقايي و كله­ قوچي) انجام شد. اين بررسي در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در زمان با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات شهرستان ماهنشان استان زنجان به اجرا در­آمد. بررسي نتايج غلظت عنصرهاي نيتروژن، فسفر، پتاسيم، منگنز، روي و مس نشان داد، بيشترين غلظت عنصرهاي نيتروژن و فسفر در زمان تشكيل ميوه مشاهده شد، غلظت اين عنصرها تا زمان پر شدن مغز ميوه كاهش يافت. غلظت پتاسيم برگ تغييرپذيري چنداني در مرحلۀ تشكيل ميوه و رشد ميوه نداشت و در هنگام پر شدن مغز، غلظت اين عنصر كاهش پيدا كرد. بيشترين غلظت عنصر روي در هنگام تشكيل ميوه مشاهده شد و پس از آن غلظت اين عنصر كاهش يافت. نتايج شاخص انحراف از درصد بهينۀ برگ (Deviation from optimum percentage) نشان داد، ترتيب اهميت عنصرهاي غذايي رقم‌هاي پسته K>P>Zn>B>Mn>Cu>N است. در جمع قدر مطلق DOP رقم بادامي با شاخص 450 ضعيف­ترين تعادل تغذيه ­اي را نسبت به ديگر رقم‌ها داشت و در عنصرهاي پتاسيم و بور كمتر از حد بهينه بود.

Assessing nutritional status of plants is the effective approach in diagnosing and determining macro and micro elements optimum patterns and increasing the yield and improving the quality of agricultural products. Therefore, this study had been done for evaluating nutritional status, seasonal variations and concentration of nutrients in leaves of five pistachio cultivars (Qazvini, Badami Zodras, Momtaz, Ahmad Aghaii and Kalle Gochi). This study was carried out in completely randomized block design a few years with three replications at Mahneshan research station. Results showed that the most Nitrogen and Phosphorous concentrations were in the fruit set stage and the concentration of these elements was decreased until kernel filling stage. Potassium concentration of leaves had not so many variations in the fruit set and fruit development stages and was decreased in the kernel filling stage. The highest concentration of Zinc was observed in the fruit set stage and then decreased. Results of the Deviation from Optimum Percentage revealed that the nutritional importance order was as K>P>Zn>B>Mn>Cu>N. ΣDOP of 450 for the Badami Zodras cultivar was the worst unbalanced nutritional estate among all cultivars and the Potassium and Boron concentrations of this cultivar was less than the optimum levels.