فرصتي براي پرداختن به مفهوم برنامه‌ريزي در ايران

هدف از پژوهش پيش‌رو ارائه تعريفي از برنامه‌ريزي براساس مباني نظري نهادگرايي و مدل «چهار سطح تحليل اجتماعي» ويليامسون است. سؤال اصلي تحقيق اين است كه براي اينكه يك برنامه‌ريزي به‌طور مطلوب تهيه، تدوين و اجرا شود؛ چه الزاماتي بايد داشته باشد و چه موانعي در جهت تحقق آن قرار دارد؟ آنچه اين تحقيق را نسبت به كارهاي انجام گرفته متمايز مي‌كند، توجه به مباني برنامه‌ريزي مشاركتي و رويكرد پايين به بالا و استفاده از ادبيات نهادگرايي و نوع نگاه آنان براي ارائه نگرشي از يك فرايند برنامه‌ريزي مطلوب است.          به‌طوركلي آنچه باعث شده تا اين مسئله دغدغه ما قرار ‌گيرد اين است كه به‌رغم سابقه طولاني در امر برنامه‌ريزي، نظام برنامه‌ريزي ايران كمتر به تبيين برنامه‌ريزي به شيوه پايين به بالا و با استفاده از مشاركت اعضاي جامعه پرداخته است و بيشتر به برنامه‌ريزي به صورت مركزي و بالا به پايين نگاه كرده است. لذا اين تحقيق با عنايت به اين موضوع و برداشتي كه نهادگرايان از عملكرد اقتصادي دارند، نگرشي از برنامه‌ريزي مشاركتي را به همراه الزامات تحقق آن و موانع عدم تحقق ارائه كرده است. براساس شاخص‌هاي به‌دست آمده از اين الزامات، توصيه مي‌شود براي رسيدن به اهداف توسعه‌اي مورد نظر اين تحقيق، از اين نوع نگرش برنامه‌ريزي كه داراي رويكردي مشاركتي و پايين به بالاست، به جاي رويكرد متعارف و موجود استفاده شود.