تأثير آموزش مهارت‌هاي دوست‌يابي در افزايش رفتارهاي اجتماعي كودكان مبتلا به اختلال اوتيسم

Effect of Befriending Skills Training on Increasing Social Behaviors in Children with Autism

هدف: در ميان گروه‌هاي مختلف كودكان با نيازهاي ويژه، كودكان مبتلا به اختلال‌هاي طيف اوتيسم، در مهارت‌هاي اجتماعي و به ويژه در مهارت‌هاي دوست‌يابي مشكلات فراواني دارند. پژوهش حاضر با هدف تأثير آموزش مهارت‌هاي دوست‌يابي در افزايش رفتارهاي اجتماعي كودكان مبتلا به اوتيسم انجام شد. روش‌بررسي: پژوهش حاضر از نوع آزمايشي است و از طرح پيش آزمون -پس آزمون با گروه كنترل استفاده شده است. جامعه آماري اين پژوهش عبارت از تمامي كودكان مبتلا به اوتيسم سنين 5 تا 7 سال شهر كرج در سال تحصيلي 93-92 بود. نمونه مورد مطالعه نيز 22 نفر از اين كودكان با توجه به شرايط ورود به پژوهش بود كه براساس روش نمونه گيري تصادفي انتخاب و به دو گروه آزمايش و كنترل به شيوه تصادفي جايدهي شد. براي جمع آوري داده‌ها در اين پژوهش از مقياس اوتيسم بهر (آيونگ. بارون-كوهن، ويل رايت و اليسون، 2008) و پرسشنامه سنجش رفتار اجتماعي (فرم معلم) (آشر و كاسدي، 1992) استفاده شد. در اين مطالعه به گروه آزمايش طي 10 جلسه به مدت 5 هفته مهارت‌هاي دوست‌يابي آموزش داده شد. براي تجزيه و تحليل داده‌هاي به دست آمده تحليل داده‌ها به كمك نرم افزار spss با استفاده از ميانگين و انحراف معيار و از روش استنباطي تحليل كواريانس استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه آموزش مهارت‌هاي دوست‌يابي موجب كاهش رفتار خجالت/ كناره‌گيري كودكان مبتلا به اوتيسم شده است (0٫001>p) اما در تعاون اجتماعي (0٫11>p)، پرخاشگري (0٫07>p) و مزاحمت اجتماعي (0٫12>p) آنان تأثيري نداشته است. نتيجه‌گيري: نتايج حاصل از اين پژوهش نشان مي‌دهد كه آموزش مهارت‌هاي دوست‌يابي باعث كاهش گوشه‌گيري كودكان مبتلا به اوتيسم مي‌شود، بنابراين مي‌تواند در طراحي برنامه‌هاي مداخله توسط متخصصين و مربيان مورد استفاده قرار بگيرد.

Objective: Children with autism spectrum disorder make up a group of children with special needs, who are confronted with various problems in social skills, especially in making friends. The aim of the present study was to investigate the impact of Befriending Skills Training (BST) on improving social behaviors in children with autism. Methods: A pretest-posttest control group design was used. The study population consisted of 5 to 7 year old autistic children living in Karaj, Iran, in the 2013-14 school year. A total of 22 children, who met the inclusion criteria, in the study were recruited using random sampling procedures and were randomly assigned to control and experimental groups. Care was taken to recruit autistic children with minimal social behavior for training. The data collection instruments used in this study were as follows: the Autism-Spectrum Quotient (AQ) designed by Auyeung, Baron-Cohen, Wheelwright and Ellison (2008) and the Social Behavior Questionnaire (Teacher Version) developed by Usher and Cassidy (1992). The experimental group received 10 sessions of Befriending Skills Training over 5 weeks including befriending strategies, maintaining friendship skills. A descriptive analysis of the data, namely, mean and standard deviation was obtained for data analysis. Results: The results show that Befriending Skills Training reduces shyness and seclusion in shy/withdrawn children with autism (p<0.001), but it has no impact on improving their prosocial behavior (p<0.11), or reducing their aggressive (p<0.07), and disruptive (p<0.12) behaviors. Conclusion: It was concluded that Befriending Skills Training reduces shyness and seclusion in shy/withdrawn children with autism. Therefore, this program can be used in designing intervention programs by professionals and educators