بررسي تنوع ژنتيكي اكوتيپ‌هاي آويشن شيرازي با استفاده از نشانگرهاي مولكوليRAPD و ISSR

Assessment of genetic diversity of Zataria multiflora ecotypes by RAPD and ISSR

شناخت تنوع ژنتيكي از فعاليت­ هاي مهم در به­نژادي و مديريت حفظ ذخائر ژنتيكي گياهان بهشمار مي‌آيد. باتوجه به مشاهده گوناگوني صفات در بين آويشن شيرازي، در اين تحقيق از نشانگر RAPD و ISSRبه منظور بررسي تنوع ژنتيكي بين جمعيتي آويشن شيرازي در ايران استفاده شد. برگ­هاي آويشن از 15 مناطق مختلف كشوري از استان­هاي كرمان، سيستان وبلوچستان­، بوشهر، فارس و خوزستان جمع­آوري شدند. استخراج DNA از برگ به ­كمك روش CTAB با كمي تغيير انجام گرديد. ­ده نشانگر RAPDو­ ده نشانگر ISSR كه باندهاي واضح­تري در واكنش زنجيره­اي پلي­مراز توليد كرده بودند براي تجزيه‌وتحليل استفاده شدند. با كمك نرم­افزاز NTSYS-pc با استفاده از ضر­يب تشابه دايس و الگوريتم ميانگين فاصله (UPGMA) دندروگرام مربوطه رسم شد­. ضريب كوفنتيك محاسبه شد و پلات دوبعدي بر اساس تجزيه به مؤلفه ­هاي اصلي شكل گرفت. باتوجه به نتايج حاصل، دامنه اندازه باندهاي توليد شده در آغازگرها بين 120 تا 3100 جفت باز متغير بود­. پانزده ­منطقه انتخاب شده­ در 3­ گروه مجزا قرار گرفتند .خوشه ايجاد شده با شرايط جغرافيايي همخواني داشت. آغازگرها در مجموع 207 نوار چند­شكل با درصد چندشكلي 86/9 توليد كردند. نتايج حاصل از ضريب تشابه دايس نرم­افزار ­NTYSIS حكايت از اين مطلب داشت كه تشابه ژنتيكي توده آويشن شيرازي بين0/8460–0/4390 متغير است. كمترين تشابه بين توده­ هاي جيرفت با ايرانشهر و بيشترين تشابه بين نمونه ­هاي انديمشك و ايذه مشاهده شد. نتايج تجزيه به مؤلفه ­هاي اصلي و نتايج حاصل از تجزيه خوشه‌اي با يكديگر مشابه بودند­ و ضريب كوفنتيك 74/6 درصد به­دست­ آمد. نتايج نشان داد كه نشانگر­هاي­ RAPD وISSR براي بررسي تنوع ژنتيكي بين جمعيتي اين توده مناسب هستند.

Assessment of genetic diversity and germplasm classification of plant species are important activities in plant improvement and management of genetic resources. Regarding observed variation on various traits of Zataria multiflora Bosis. random amplified polymorphic DNA (RAPD) and inter-simple sequence repeat (ISSR) markers were used to assess genetic diversity of the species in Iran. Leaves were collected on thyme plants of 15 different regions of Kerman, Sistan and Balochistan, Boushehr, Fars, and Khuzestan provinces. Leaf DNA extraction was carried out by cetyltrimethyl ammonium bromide (CTAB) method with small modifications. Ten RAPD markers and 10 ISSR markers with sharper bands in polymerase chain reaction (PCR) were used for data analysis. NTSYS-pc software and dice similarity coefficient, as well as Unweighted Pair Group Method with Arithmetic Averages (UPGMA) were used to draw the related dendrogram. Cophenetic correlation coefficient was calculated and a two-dimensional graph was created based on principle component analysis (PCA) results. Range of the bands produced by the primers varied from 120 to 3100bp. The 15 selected regions were classified into three separate groups. The established clusters were in a good harmony with geographical conditions. Entirely the markers produced 207 bands with polymorphism percentage of 86.9. The results of the dice similarity coefficient produced by NTYSIS suggested that genetic similarity of thyme varied between 0.4390–0.8460. The most genetic similarity was observed between Andimeshk and Eizeh samples and the least similarity was observed between Iranshahr and Jiroft samples. Results of principle components analysis and cluster analysis were similar. Cophenetic correlation coefficient was 74.60%. The results suggested that RAPD & ISSR markers are useful for investigating genetic variability of Zatraia multiflora germplasm.