تحليلي فرامتني بر مبالغه در قرآن (با تكيه بر آيۀ 40 سورۀ اعراف)

The Transtextaul Analysis of Exaggeration in the Quran (with emphasis on Quran:7: 40)

بخشي از اعجاز قرآن به زيبايي‌هاي ادبي و هنري كلام الهي اختصاص دارد، كه همواره دانشمندان بلاغت قرآني در آن اختلاف نظر دارند. بعضي چون ظاهرگرايان افراطي كه تنها به ظاهر الفاظ قرآن بسنده مي‌كنند، وجود هر نوع تشبيه، استعاره، مجاز، كنايه و ... را در آيات انكارمي‌كنند و بعضي چون تأويل گرايان افراطي با نفي ظاهر الفاظ، براي آيات محكم با معناي صريح و روشن نيز، به‌دنبال تأويل باطني هستند. از ميان شاعران زبان فارسي ناصر خسرو و مولانا جلال‌الدين به دليل رويكرد تأويل گرايانه نسبت به آيات قرآن، بيش از ديگر شاعران وجود زبان مجازي و استعاري را بر مبناي اعجاز بلاغي باور دارند. در حوزۀ بلاغت قرآن اختلاف نظر اساسي اين است كه آيا پذيرفتن زبان مجازي و استعاري قرآن به ساحت مقدس كلام الهي خدشه وارد مي‌كند؟ و چرا برخي وجود زبان مجازي در قرآن را نفي كرده‌اند؟ آيۀ 40 سورۀ اعراف، برجسته‌ترين آيه‌اي است كه نوعي مبالغه را نشان مي‌دهد و مطالعۀ تفاوت نظر مفسرين در ارائۀ شرح اين آيه و راه يافتن بعضي مثل‌هاي زبان عرب در قرآن براي بيان مفاهيم متعالي، تحليلي فرامتني را لازم دارد. در اين جستار كوشش شده است به دنبال طرح بحث اوليه و بيان آراء و انديشه‌هايگوناگون به اين پرسش‌ها پاسخ داده شود و تحليلي فرامتني بر آيۀ ذكر شده، ارائه‌كند.

Part of the Quran's miracle is allocated to literary and artistic aesthetic aspects of the text, something that has always been debated over by the scholars of the Quranic eloquence. A few of them like extremist textualists only pay attention to the apparent layer of the Quranic words and deny existence of any concepts such as comparison, metaphors, trope, allusion,... In the Quran. an‎d some others like extremist interpreters denying the apparent and explicit meanings of Quranic words they even try to interpret the indisputable verses with bright and explicit sense. Among the Farsi poets, Naserkhosrow and Mowlana because of their tendency towards interpretation, they believe in the existence of trophy and metaphoric language in the Quran and regard it as the eloquence miracle of the Quran. In the area of eloquence of the Quran fundamental question is that, whether accepting the existence of trophy and metaphors in the Quran would harm the holy stance of word of God? an‎d why have some scholars denied the existence of tropic language in the Quran? Among the Quranic verses, the most eminent verse which indicates a kind of exaggeration is the verse 40 of Sura Aaraf. The study of different views of commentators in the explanation of this verse and the penetration of some of Arab's parables in Quran for explanation of exalted concepts' require a transtetxtual study. This research following presenting an overall picture of the subject and explanation of different views and thoughts, answer these questions and show the transtextauly analysis on the mentioned verse.