ساخت تلميح در غزل نو

درك درست ظرفيتهاي سخني كه بنمايۀ تلميحي دارد، به آشنايي با معنا و مفهوم تلميحات از يك سو و شناخت ساخت تلميحات و شيوه هاي بهره گيري از آنها از ديگر سو وابسته است. بررسي گونه ها و شگردهاي عمق بخشي و توسعۀ فكري، معنايي و فرهنگي تلميحات و ساختار آنها در شناخت و درك بهتر نوغزلها و ايجاد التذاذ ادبي، اهميت و ضرورت دارد. در اين مقاله براي پاسخ به اين پرسش كه «ساخت تلميح در غزل نو چگونه است؟» به روش تحليلي- توصيفي، ساخت و گونه هاي گسترش تلميح در محور عموديِ نوغزلهاي سيمين بهبهاني، منوچهر نيستاني، محمدرضا شفيعي كدكني، محمدعلي بهمني، حسين منزوي و قيصر امين پور بررسي شده است. نتايج نشان ميدهد كه تلميحاتِ بكار رفته در غزل نو، ساختار متنوعي دارد و به گونه ها و شيوه هاي مختلفي چون تلميحات موازي، مُلَمَّح، تلميح ساختاري، تلميح مناظره اي يا مناظرۀ تلميحي و... جلوه گر است كه برخي از اين گونه ها، كم سابقه يا بي سابقه است. سيمين بهبهاني، در قياس با ديگر شاعران مورد بحث، ساخت متنوعتري به تلميحات بخشيده است؛ پس از سيمين، خلاقيتهاي منزوي در خور توجه است.