تأثير فعاليت‌هاي ورزشي استقامتي بر گلوكز خون، انسولين و مقاومت به انسولين در بيماران مبتلا به ديابت نوع دو: يك مرور نظام‌مند و فراتحليل بر مطالعات صورت گرفته در داخل ايران

THE EFFECTS OF ENDURANCE EXERCISE ON BLOOD GLUCOSE, INSULIN an‎d INSULIN RESISTANCE IN PATIENTS WITH TYPE II DIABETES: A SYSTEMATIC REVIEW an‎d META-ANALYSIS OF STUDIES IN IRAN

مقدمه: تاكنون پژوهش‌هاي متعددي در زمينه‌ي تأثير فعاليت ورزشي بر عوامل خطرساز مرتبط با بيماري ديابت نوع دو در داخل ايران صورت گرفته است. لذا، هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي تأثير فعاليت‌هاي ورزشي استقامتي بر برخي متغيرهاي وابسته به ديابت نوع دو به صورت مروري نظام­مند و متاآناليز بر مطالعات صورت گرفته در داخل ايران بود. روش‌ها: در اين بررسي پايگاه­هاي اطلاعاتي PubMed،Embase ، Cochrane، ISI، Scopus، Science direct، sid و magiran با هدف يافتن منابع مرتبط با موضوع مورد جستجو قرارگرفتند. آناليز داده­ها با استفاده از نرم افزار STATA نسخه‌ي 12 صورت گرفت. يافته­ها: تعداد 242 مقاله به‌طور نظام­مند مرور شدند و از اين ميان، 24 مقاله به‌صورت متاآناليز (در مجموع 592 نفر؛ 294 نفر به‌عنوان گروه كنترل (96 نفر مرد، 198 نفر زن) و 298 نفر به‌عنوان گروه تمرين (97 نفر مرد، 201 نفر زن)) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه ميان ورزش استقامتي و سطوح گلوكز خون (0/0001=P؛ 0/656- الي1/016- 95% CI)، ورزش استقامتي و انسولين (0/0001=P؛ 0/682- الي1/042- 95% CI)، ورزش استقامتي و مقاومت به انسولين (0/0001=P؛ 0/217- الي0/563- 95% CI) ارتباط معني‌داري وجود دارد. نتيجه‌گيري: مطالعه‌ي مرور سيستماتيك و متاآناليز پژوهش‌هاي صورت گرفته در داخل ايران نشان مي‌دهد كه ورزش استقامتي مي‌تواند با بهبود سطوح گلوكز خون، انسولين و مقاومت به انسولين بيماران ديابتي نوع دو همراه باشد. لذا توصيه مي‌شود كه متخصصين درگير در علوم ورزشي و پزشكي، از راهبرد غيردارويي ورزش استقامتي به‌عنوان يك مداخله‌ي درماني در بيماران ديابتي نوع دو استفاده كنند.

Background: There are many research have been done so far about the effect of exercise training on diabetic type 2 related risk factors. But in this regard there is no study performed in Iran. So, the aim of the present study was to investigate the effect of endurance exercise training on some diabetic type 2 dependent variables in the form of systematic review and meta-analysis of studies that were performed in Iran. Methods: In this research PubMed, Embase, Cochran, Scopus, ISI, Google Scholar, Science direct, Sid and Magiran databases were searched for Persian sources. Data analysis were done using STATA software version 12.0. Results: Generally, 242 articles were founded in primary search, which 24 articles were included in this research. Finally research were evaluated 592 Iranian's peoples which 294 peoples as a control group (96 male and 198 women) and 298 peoples as a training group (97 male and 201 women).The results indicate that there were significant association between endurance exercise and blood glucose levels (P=0.0001,- 1.016,-0.656;95%CI), insulin (P=0.0001,-1.042,-0.682;95%CI), insulin resistance (P=0.0001;-0.563,- 0.217;95%CI). Conclusion: Generally, this systematic review and meta-analysis study was demonstrated endurance exercise could be related with decrease diabetes type 2 related risk factors. So, it is recommended that sport and medicine experts use endurance exercise as a non- pharmacological intervention for treatment of diabetes type 2 patients.