بررسي اثر ويژگي‎هاي كميته حسابرسي بر افشاي مسئوليت اجتماعي شركت‎ها

هدف: موج رسوايي‎ها و فروپاشي شركت‎ها و مؤسسه‎هاي مالي بزرگ دنيا، سبب شده است قوانين جديدي در ساختار حاكميت شركتي ايجاد شود كه يكي از اين قوانين بسيار مهم، ضرورت وجود كميته حسابرسي در ساختار حاكميت شركتي ‎است. از طرفي، تأثير شركت‎ها بر جامعه نيز به دغدغه جهاني تبديل شده و شركت ها با افزايش فشار از طرف ذي‎نفعان براي برخورداري از نگرش وسيع تر به اهداف و فعاليت هايشان در ابعاد اجتماعي و محيطي مواجه‎اند. اين موضوع در اغلب پژوهش‎ها با عنوان مسئوليت اجتماعي شركت‎ها در كانون توجه قرار گرفته ‎است. با اين حال، نگراني‎هايي نيز دربارۀ كميت و كيفيت افشاي مسئوليت اجتماعي شركت‎ها وجود دارد و لازم است كه كميته‎هايي نظير كميته‎ حسابرسي به‎عنوان سازوكار نظارتي، در كاهش اين نگراني‎ها و نظارت و بهبود افشاي مسئوليت اجتماعي شركت‎ها مؤثر باشند. بر اين اساس هدف اصلي پژوهش حاضر، بررسي اثر ويژگي‎هاي كميته‎ حسابرسي بر افشاي مسئوليت اجتماعي‎شركت‎هاست. روش: بدين منظور، 133 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي دوره زماني 1392 تا 1396 براي نمونه انتخاب شد و با بهره‌گيري از معادلات رگرسيوني چندگانه مبتني بر داده‎هاي تلفيقي، آزمون شدند. براي اندازه‎گيري سطح افشاي مسئوليت اجتماعي شركت‎ها از چك‎ليستي متشكل از 16 مؤلفه و 60 شاخص استفاده شده كه سه بعد اجتماعي، اقتصادي و زيست‎محيطي مسئوليت اجتماعي در آن لحاظ شده است. يافته‎ها: يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه ويژگي‎هاي كميته‎ حسابرسي شامل: استقلال، اندازه، تخصص مالي و تنوع جنسيتي اعضاي كميته‎ حسابرسي بر افشاي مسئوليت اجتماعي شركت‎ها تأثير مثبت و معناداري دارند. نتيجه‎گيري: بر اساس نتايج به‎دست آمده، كميته‎ حسابرسي اثربخش به‎عنوان سازوكار مؤثر، موجب مي‎شود اعتبار گزارشگري‎هاي مالي و غيرمالي مانند افشاي مسئوليت اجتماعي ارتقا يابد؛ يعني كميته حسابرسي اثربخش از طريق نظارت بر فرايند گزارشگري مي‎تواند سطح افشاي داوطلبانه اطلاعات مانند افشاي مسئوليت اجتماعي را بهبود بخشد.