تحليل و بررسي «نظريه حيثيات» و «وجود رابط» نزد حكيم مؤسس، آقاعلي مدرس طهراني

نظرگاه‏ آقاعلي مدرس در حل مسائل مطرح ‏شده درباره «وجود رابط»، ناشي از مباني هستي‏‌شناسانه و معرفت‏‌شناسانه دقيقي است كه اين جستار خواهان طرح شماري از آنهاست. علم، فهم، فطانت و بصيرت به حيثيات، حق ذاتي حكمت است و اين مهم به‏دست حكيم زنوزي در رساله وجود رابط به بياني شيوا تمكين مي‏‌شود. از نتايج اين جستار كه از خلال توصيف تحليلي آراي زنوزي به‏‌دست آمده، مي‏‌توان به بهره‏‌گيري از قاعده «حيثيات» به‏‌عنوان روش متافيزيكي و عقلاني اشاره كرد كه اين امكان را براي آقاعلي مدرس طهراني فراهم مي‏‌آورد تا با اعمال اين روش منحصربه‏‌فرد، از يك‏سو به جمع ميان ديدگاه‏‌هاي گوناگون و حل مسئله فلسفي در پرتو علوم عقلي مختلف موفق شود و از سوي ديگر، دچار كاستي‏‌هاي قرائت‏‌هاي متضاد و تحليل‏‌هاي خشك و تقليل‏‌انگارانه منطقي و زباني نگردد. ايشان با معرفي عقل به‏‌عنوان قوه «فعال تحليل‌‌گر» و نيز اهميت اعتبارات و لحاظ‏‌هاي ذهني، موضعي در پيش مي‏‌گيرد كه حكيمان بعد از وي، آگاهانه يا ناآگاهانه از وي در حل مسائل عقلي پيروي كرده‏‌اند.