بررسي ماهيت روابط ايران و ايتاليا بر پايه مذاكرات مجالس شانزدهم تا نوزدهم شوراي ملي (با تأكيد بر قرارداد نفتي ايران و شركت آجيب مينراريا)

ايتاليا از كشورهايي بود كه در دورة پهلوي اول در برنامه­هاي مدرن‌سازي ايران سهم داشت. در جنگ دوم جهاني كه ايتاليا جزو متحدين و ايران در اشغال متفقين بود، روابط ايران و ايتاليا از سوي ايران قطع شد و بعد از جنگ با بازگشايي سفارتخانه‌هاي دو طرف، باري ديگر روابط برقرار گرديد و تا پايان حكومت پهلوي دوم، عهدنامه‌هاي اقتصادي و فرهنگي بسياري با آن كشور به امضاء رسيد. در اين پژوهش، ضمن بررسي چگونگي برقراري روابط ايران و ايتاليا بعد از جنگ دوم جهاني، به شيوة توصيفي- تحليلي، چگونگي روابط سياسي، فرهنگي و اقتصادي با ايتاليا در مذاكرات مجالس شانزدهم تا نوزدهم بررسي شده است. بنا بر يافتة اين پژوهش، مجلس شانزدهم در مقطع حسّاسي از تاريخ معاصر ايران و مقارن مسألة ملي شدن صنعت نفت و مقابله با انگليس، رابطه با ايتاليا را مدنظر قرار داد و اولين عهدنامه‌ها و مذاكرات پيرامون رابطه با ايتاليا در حال شكل‌گيري بود. بالطبع روابط اقتصادي و فرهنگي گسترش يافت و مهم‌ترين قرارداد نفتي به صورت مشاركتي و سهم 75 درصدي براي ايران با شركت آجيب مينرارياي ايتاليا در مجلس نوزدهم منعقد شد. برخلاف قرارداد كنسرسيوم كه بر اساس تنصيف بود، در اين قرارداد نسبت به ساير قراردادها تا اين مقطع، منافع ايران تأمين شد.