بررسي مشرب عرفاني عطار با كاربست تقابل هاي دوگانه

تقابل ­هاي دوگانه، يكي از بنيادها و مفاهيم اساسي در نقد ساختارگرايي و نظريات زبان ­شناسي و نشانه ­شناسي است. اين روش مي­ كوشد تقابل ­ها را در محور جانشيني بيابد و با يافتن تقابل ­هاي بنيادين به بافت­ هاي كلان برسد و از طريق رسيدن به بافت­ هاي كلان، انديشه ­ها و تئوري ­هاي اصلي را تشخيص دهد. عطار يكي از بزرگ‌ترين عارفان شاعر است كه احوال و انديشه­ هاي ويژه خود را دارد؛ در نتيجه زبان عرفاني او نيز نشانه ­هاي خاصي را دارا است. يافتن اين نشانه­ ها در زبان عرفاني عطار به شناخت مشرب عرفانيِ او ياري مي ­رساند. با كاربست تقابل ­هاي دوگانه مي‌توان اين نشانه ­ها و نشانه ­هاي متقابل آن­ها را كه در زبان عرفاني عطار غايب هستند، يافت و زبان عرفاني او و در نتيجه احوال و انديشه­ هايش را دقيق­ تر شناخت. اين پژوهش با مطالعه آثار عطار كوشيده است تقابل­ هايي كه به وسيله آن­ها مي­توان بافت‌هاي عرفاني را در زبان عطار مشخص كرد، بيابد و با يافتن آن تقابل ­ها، گفتمان‌هاي عرفاني عطار را تشخيص دهد و از اين طريق مشرب عرفاني او را روشن­تر نمايد. در پايان پس از بررسي تقابل­ ها نشان­ مي­دهد كه عطار در گفتمان ­هاي عشق، سكر و فراق به‌ سر مي­برد و در راه سلوك، جذبه را از جهد برتر مي­داند.