بررسي تأثير توسعه سيستم هاي نوين آبياري بر تغييرات سطح آب زيرزميني با استفاده از روش پويايي سيستم(مطالعه موردي: حوضه آبريز نيشابور)

امروزه افزايش فاصله بين عرضه و تقاضا، توجه جدي به مباني تخصيص بهينه آب را اجتناب ناپذير نموده و مديريت عرضه و تقاضاي آب را ضروري مي نمايد. در اين راستا از مدل Vensim با تكيه بر نظريه پويايي سيستم ها به منظور برنامه ريزي و مديريت منابع و مصارف آب در حوزه آبريز نيشابور واقع در استان خراسان رضوي استفاده گرديد. در نهايت سياست هايي مبتني بر سناريوهاي پيشنهادي توسط مدل اجرا شد. تحليل نتايج اجراي سناريوهاي مختلف طي 25 سال آينده در دشت نيشابور براي بررسي مسئله تغييرات تراز آب آبخوان در اثر اجراي سيستم هاي آبياري تحت فشار انجام گرديد، به طوري كه اجراي سناريوي اول (شرايط بارش نرمال) نشان داد در صورت افزايش سطح زيركشت ساليانه حدود 1.38، ثابت ماندن سطح زيركشت برابر 0.95 و كاهش سطح زيركشت حدود 0.77 متر افت تراز آب آبخوان مشاهده خواهد شد كه نسبت به افت ساليانه تراز آبخوان در دوره شبيه سازي و واقعيت (حدود 0.87 متر) به ترتيب 58 درصد افزايش، 8 درصد افزايش و 12 درصد كاهش افت را در پي خواهد داشت. بنابراين در صورت ثابت نگه داشتن و نيز كاهش سطح زيركشت اراضي كشاورزي تا حدودي مي توان آب زيرزميني بيش تري را ذخيره و از كاهش شديد تراز آب آبخوان جلوگيري نمود، ولي در صورتي كه استفاده از سيستم هاي آبياري تحت فشار با افزايش سطح زيركشت همراه باشد، افت تراز آب آبخوان تشديد خواهد شد.