نقش سرمايه فكري در عملكرد كاركنان كتابخانه هاي عمومي استان آذربايجان غربي

The Role of Intellectual Capital in the Performance of Public Library Staff in the West Azarbaijan

هدف: هدف اصلي پژوهش حاضر، تعيين نقش سرمايۀ فكري به‌ لحاظ انساني، ساختاري و ارتباطي در عملكرد كاركنان كتابخانه‌هاي عمومي استان آذربايجان غربي است. روش­: روش تحقيق حاضر، توصيفي- همبستگي و از نوع كاربردي است. حجم نمونۀ جامعۀ آماري شامل 199 نفر از كاركنان كتابخانه‌هاي عمومي استان آذربايجان غربي است كه به‌ روش تصادفي با استفاده از فرمول كوكران به دست آمد. براي گردآوري اطلاعات از پرسش‌نامه‌هاي استاندارد سنجش مديريت سرمايۀ فكري «بونتيس» (1998) و پرسش‌نامۀ سنجش عملكرد كاركنان «هرسي و بلانچارد» (1992) با طيف ليكرت پنج‌گزينه‌اي مشتمل بر ابعادي همچون «دانش و مهارت‌ها»، «درك يا تصور نقش» و «حمايت سازماني» استفاده شد. با استفاده از آزمون كولموگروف-اسميرنوف، نرمال بودن داده­‌ها تأييد شد. داده‌هاي به­‌ دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS با روش­‌هاي توصيفي و استنباطي مورد تجزيه‌ و تحليل قرار گرفت. يافته­ ها: با توجه به نتايج آزمون رگرسيون خطي، سرمايۀ انساني و سرمايۀ ساختاري توانستند 6 درصد از متغير عملكرد كاركنان را تبيين ­كنند، اما تغييرات متغير عملكرد كاركنان در تغييرات سرمايۀ ارتباطي نقشي ندارد. همچنين، نتايج حاكي از آن است كه كارايي و اثربخشي كتابخانه­‌هاي عمومي استان آذربايجان غربي در گروي توجه هرچه بيشتر به سرمايۀ انساني و ساختاري و رفع موانع ارتقاي سرمايۀ ارتباطي (مشتري) است. اصالت/ارزش: يافته‌ها نشان داد توجه به نقش مهم سرمايۀ فكري در پيشرفت مديريتي، فني، اجتماعي و اقتصادي، اندازه‌گيري، مديريت و گزارش آن در كتابخانه‌هاي عمومي مي‌تواند تعيين‌كننده باشد. همچنين، سرمايۀ فكري امكان توسعۀ نوآوري در زمينۀ فناوري اطلاعات و رسانه‌­هاي ديجيتال در كتابخانه‌ها را فراهم مي آورد و موجب ارائۀ خدمات بهتر به اعضا مي‌شود.

Purpose: To identify the role of the components of intellectual capital (human, structural and relational) in the performance of employees of the public libraries of the Western Azarbaijan Province in Iran. Method: The current research is an applied study in terms of purpose and a descriptive-correlational study in terms of the data collection and analysis method. The statistical population of the research consists of 199 staff of the West Azarbaijan Province's public libraries. To collect data, the Bontis (1998) standard questionnaires on intellectual capital management and Hersey and Blanchard's questionnaire (1992) on employee performance were used with a 5-point Likert scale which contains items such as "knowledge and skills", "perception or imagination of role" and "organizational support". Normality of the data was established at the confidence level of %95 by the Kolmogorov-Smirnov test. The data obtained were analyzed by using descriptive and inferential methods operated by SPSS software. Findings: The results of linear regression analysis showed that human capital and structural capital could account for 6 percent of the employee performance variable, but was found the changes in the employee performance were not significantly associated with the changes in the relational capital. The results also indicate that the efficiency and effectiveness of the public libraries in Western Azarbaijan Province increase by paying more attention to the human and structure capitals and eliminating the barriers to improve the relational (i.e. customer) capital. Originality/value: The findings showed that attention to the important role of intellectual capital in managerial, technical, social and economic development in public libraries can be decisive. Furthermore, intellectual capital enables the development of inovation in information technology and digital media in libraries and also enables the better service to members.