اثر اسيد جيبرليك و پرايمينگ بر جوانه‌زني و برخي از تركيبات استويا (Stevia rebaudiana Bertoni)

(Effect of gibberellic acid and priming on germination and some constituents of Stevia (Stevia rebaudiana Bertoni

با توجه به ضعيف بودن بذر استويا (Stevia rebaudiana Bertoni) و جوانه ­زني دشوار آن، هدف از اين تحقيق، بررسي اثر انواع پرايمينگ بر جوانه­ زني و رشد گياهچه و برخي از تركيبات موجود در برگ استويا در محيط حاوي اسيد جيبرليك بود. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار در آزمايشگاه اجرا شد. تيمارها شامل غلظت ­هاي مختلف اسيد جيبرليك (صفر، 25 و 50 ميلي­گرم در ليتر) و پرايمينگ بذر به صورت هيدرو، هورمون (اسيد جيبرليك 0/2 ميلي ­گرم در ليتر) و اسمو (نيترات پتاسيم سه درصد) به مدت 18 ساعت بود. ميزان تركيبات مؤثره توسط دستگاه كروماتوگرافي گازي مورد اندازه­ گيري قرار گرفت. فعاليت آنزيم ­هاي هيدروليتيك و آنزيم­ هاي آنتي اكسيدانت گياهچه­ ها نيز اندازه ­گيري شد. بيشترين سرعت جوانه­ زني در پيش تيمار اسمو پرايمينگ به دست آمد. بيشترين ميزان فعاليت آنزيم­ سوپراكسيد ديسميوتاز در هيدروپرايمينگ (47٪ افزايش نسبت به شاهد) و مالون­دي­ آلدهيد (50٪ افزايش) در هيدرو و اسموپرايمينگ و كاتالاز (38٪ افزايش) و پراكسيداز در هيدرو پرايمينگ (53٪ درصد افزايش) در غلظت صفر ميلي­ليتر اسيد جيبرليك اندازه­گيري شد. بيشترين ميزان آنزيم آلفا آميلاز (41٪ در افزايش) با پيش تيمار هورمون و در غلظت 50 ميلي­گرم از اسيد جيبرليك به دست آمد. بيشترين ميزان آلفاكادينول (26٪ افزايش)، متيل ساليسيلات (36٪ افزايش) و سافرانال (40٪ افزايش)، همچنين كربوهيدرات (23٪ افزايش) و پروتئين (26٪ افزايش) در تيمار هورمون پرايمينگ و در غلظت 50 ميلي­گرم بر ليتر اسيد جيبرليك مشاهده شد. . در اين پژوهش براي دست­يابي به حداكثر ميزان تركيبات مؤثره، غلظت 50 ميلي­ليتر اسيد جيبريك در پيش ­تيمار با هورمون مناسب تشخيص داده شد.

Considering low vigor of Stevia (Stevia rebaudiana Bertoni) seeds and difficulty of its germination, the purpose of this experiment was to evaluating the effect of different priming types on germination and seedling growth of Stevia in the presence of gibberellic acid. A factorial experiment was carried out based on a completely randomized design with three replications. Treatments consisted of different concentrations of gibberellic acid (G1=0, G2 =25 and G3=50 mg L-1) and seed priming as hydro, hormone (gibberellic acid, 0.2 mg L-1) and Osmo (3% potassium nitrate) for 18 hours. The essential oil constituents were measured by gas chromatography (GC). The activity of hydrolytic and antioxidant enzymes in seedlings also were measured. The highest germination percentage (67.26 %) observed in the hormone priming and the concentration of 50 mg L-1 of gibberellic acid. Osmopriming had the highest germination rate. The highest levels of SOD activity and MDA content observed in osmopriming and catalase and peroxidase achieved in hydro priming without application of gibberellic acid. The highest level of alpha-amylase enzyme activity was related to hormone priming with 50 mg L-1 gibberellic acid. The highest levels of alphacadinol, methyl salicylate and Safranal and also carbohydrates and protein observed in hormone priming and 50 mg L-1 gibberellic acid. In conclusion, to achieve the highest essential oil contents in Stevia using hormone priming and application of 50 mg L-1 gibberellic acid was suitable.