پديد آورندگان :
ناظري ، پريسا - گروه زراعت , ناظري ، پريسا - گروه زراعت , شيراني راد ، امير حسين موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر , شيراني راد ، امير حسين موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر , ولد آبادي ، سيد عليرضا - گروه زراعت , ولد آبادي ، سيد عليرضا - گروه زراعت , ميراخوري ، مجتبي - گروه زراعت , ميراخوري ، مجتبي - گروه زراعت , حديدي ماسوله ، اسماعيل - گروه زراعت , حديدي ماسوله ، اسماعيل - گروه زراعت
كليدواژه :
عملكرد و اجزاء عملكرد , كشت تأخيري , كلروفيل , كم آبي , Canola
چكيده فارسي :
بررسي واكنش ارقام مختلف كلزا (Brassica napus L.) به عوامل محيطي يكي از اصول اساسي برنامهريزي كشور براي حصول حداكثر عملكرد كمي و كيفي است. تغيير تاريخ كاشت و خشكي از جمله عواملي است كه با تغيير طول دوره رويشي و زايشي بر عملكرد محصولات زراعي تأثير ميگذارد. به منظور بررسي واكنش چهار رقم جديد كلزا به اثر تاريخ كاشتهاي مختلف و تنش خشكي بر خصوصيات فيزيولوژيك، مورفولوژيك و عملكرد، آزمايشي بهصورت طرح فاكتوريل اسپيليت در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار در منطقه كرج و در سال زراعي 911390 انجام شد. تاريخ كاشت در دو سطح تاريخ كاشت معمول و تاريخ كاشت تأخيري، آبياري در دو سطح آبياري معمول و قطع آبياري از مرحله خورجيندهي به بعد در كرت اصلي و چهار رقم Agamax، Trapper، Smilla و Makro در كرتهاي فرعي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كليه خصوصيات مورد بررسي به جز شاخص برداشت، تحت تأثير معنيدار تاريخ كاشت، تنش خشكي و رقم قرار گرفتند (P≤0.05). اثر متقابل تاريخ كاشت در آبياري در صفات كربوهيدراتهاي محلول، ارتفاع بوته، تعداد خورجين در بوته و درصد روغن معنيدار گرديد. همچنين اثر سه گانه نيز تنها در غلظت كربوهيدراتهاي محلول برگ معنيدار شد. كاشت تأخيري و قطع آبياري سبب افزايش كربوهيدراتهاي محلول و كاهش غلظت كلروفيل برگ شد. همچنين اجزاء عملكرد كلزا نيز در اثر تأخير در كاشت و قطع آبياري كاهش يافت كه در نهايت موجب كاهش عملكرد دانه و روغن كلزا شد. در بين ارقام مورد بررسي، دو رقم Trapper و Agamax با اختلاف ناچيزي نسبت به يكديگر داراي عملكرد بهتري نسبت به دو Smilla و Makro بودند. تنش آبياري آخر فصل همزمان با تاخير در كاشت باعث كاهش اجزاء عملكرد و افزايش غلظت كربوهيدراتهاي محلول شد. عدم معنيدار بودن اثر متقابل ارقام در تاريخ كاشت براي عملكرد دانه و روغن مبين آن است كه كاهش عملكرد ارقام، ناشي از تأخير در تاريخهاي كاشت از روند مشابهي برخوردار بوده است.
