الگوها و ماهيت تكافل در فقه اماميه و عامه

تكافل ابزاري شبيه بيمه است كه در كشورهاي تابع فقه اهل سنت، از جمله مالزي كه با شبهه ربا در عقد بيمه مواجه هستند به جاي بيمه مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در اين مقاله پس از بيان عمليات الگوهاي مضاربه، وكالت، مختلط ميان وكالت و مضاربه، مختلط ميان جعاله و وكالت، وقف، جعاله و وديعه، به بررسي اين الگوها از منظر فقه اماميه و عامه پرداختيم تا پس از طرح شبهات و اختلافات ميان اين دو فقه، امكان صحت عملكرد آن در فقه اماميه بررسي گردد. با مقايسۀ احكام عقود در فقه عامه و اماميه به اين نتيجه رسيديم كه اولاً الگوهاي مضاربۀ محض و وقف چندان با فقه اماميه و برخي از فِرَق فقه عامه مطابقت ندارد و مابقي الگوها با هر دو فقه يادشده مطابق‌اند؛ ثانياً ماهيت عقد تكافل تركيبي از عقد ميان مشتركان و همچنين عقد ميان مشتركان و شركت تكافل است كه در اولي مشتركان حق اشتراك‌هاي خود را به صندوق تكافل تبرع مي‌نمايند و در دومي به شركت تكافل در خصوص مديريت صندوق تكافل نيابت مي‌دهند تا در قالب الگوي توافق‌شده هم فعاليت پوشش بيمه‌اي و هم فعاليت سرمايه‌گذاري وجوه در بازارهاي اسلامي را انجام دهد و عقد منعقدشده تركيبي از هر دو عقد خواهد بود.

فاقد چكيده مي باشد