بررسي مقاله «قصاص» از دايره‌المعارف قرآن «ليدن»

پژوهش حاضر به ترجمه و نقد مقاله «قصاص» در دايرهالمعارف قرآن ليدن مي‌پردازد. اين مقاله به مباحثي همچون معناي «قصاص»، تناسب ميان جرم و مجازات و راه‌هاي جبران قتل يا نقص عضو پرداخته است. «قصاص» در قرآن كريم و فقه جايگاه خاصي دارد. اين واژه در قرآن كريم غالباً به معناي مقابله به مثل است. برخي قرآن‌پژوهان، اسلام‌پژوهان و حقوقدانان به موضوع «قصاص» انتقاد كرده‌اند؛ زيرا اين حكم را با حقوق بشر مغاير مي‌دانند و مي‌كوشند آن را دستاويزي قرار دهند كه دين مبين اسلام را زيرسؤال ببرند، در حالي كه به بُعد پيشگيري قصاص از ارتكاب قتل توجه نكرده‌اند. آيه «وَلَكمْ فِي‌الْقِصَاصِ حَياهٌ» رساترين تعبير براي بيان بُعد مذكور است كه قاتل در صورت توجه به مجازات مقرر از ارتكاب جرم استنكاف مي‌كند و در نتيجه حيات مجنيٌ‌عليه و خود وي و در نهايت حيات امت تضمين مي‌شود. طرح مباحث يادشده در مورد قصاص بدون توجه به ارتباط آيات و احكام فقهي آن، مهم‌ترين اشكال موجود در مقاله قصاص است كه بررسي خواهد شد.