مديريت تقاضاي آب آبياري در دشت اردلان با تأكيد بر سياست قيمت گذاري

بخش كشاورزي بزرگ‌ترين مصرف‌كننده آب در كشور است، لذا ارائه شيوه‌هاي جامع مديريت منابع آب و تدوين سياست‌هاي صحيح در جهت افزايش بهره‌وري آب در اين بخش لازم و ضروري به نظر مي‌رسد. به همين منظور، در مطالعه حاضر براي ارزيابي اثرات سياست قيمت‌گذاري آب آبياري بر مديريت تقاضاي آب در دشت اردلان از يك سيستم مدلسازي اقتصادي مشتمل بر مدل برنامه‌ريزي رياضي مثبت (PMP) و رهيافت حداكثر آنتروپي (ME) استفاده شد. داده‌هاي موردنياز مربوط به سال زراعي 93-1392 بود. نتايج نشان داد كه قدرمطلق كشش قيمتي تقاضاي آب براي يونجه و گوجه فرنگي كه نياز آبي بالاتري دارند، بيشتر از ساير محصولات منتخب است و تقاضاي كشاورزان براي نهاده آب در توليد اين محصولات باكشش‌تر است. افزون بر اين، نتايج نشان داد كه افزايش قيمت آب آبياري (تحت سناريوهاي 200 تا 1000 ريال نسبت به شرايط سال پايه) منجر به كاهش سطح زيركشت گندم آبي، يونجه، گوجه‌فرنگي و آفتابگردان و افزايش سطح زيركشت جو آبي و هندوانه در الگوي كشت منطقه مي‌شود. همچنين، اعمال اين سياست منجر به كاهش 04/2 تا 83/7 درصد آب مصرفي در الگوي كشت و كاهش 96/1 تا 65/7 درصد درآمد ناخالص كشاورزان در دشت اردلان مي‌شود. در پايان، اعمال سياست قيمت‌گذاري آب آبياري و بكارگيري راهبرد تغيير الگوي كشت به صورت توأم با آن، جهت كاهش تقاضاي آب آبياري و پايداري منابع آب دشت اردلان توصيه شد.