تحليلي بر ديدگاه ابن‌تيميه در مجاز قرآني و نقد آن

يكي از صناعات ادبي و اعجازي قرآن، وقوع مجاز در آن است. اصل وقوع مجاز در قرآن پذيرفته بيشتر علماي اسلام است و كتاب‌هاي فراواني در اين زمينه نوشته‌اند. از اين ميان، ابن‌تيميه حرّاني (د. 728 ق.) به عنوان برجسته‌ترين نظريه‌پرداز جريان سلفي ـ تكفيري ـ وهابيت، وقوع مجاز در قرآن را انكار مي‌كند. وي به عنوان يكي از مؤسسان جريان تكفيري و آراي او مورد پذيرش اين فرقه مي‌باشد. بنابراين، معرفت به انديشه‌هاي ابن‌تيميه در حقيقت، شناختن دبدگاه اين فرقه است. اين مقاله با روشي اسنادي‌ـ تحليلي در پي پاسخگويي به اين سؤال‌هاست كه «ديدگاه ابن‌تيميه درباره مجاز چيست؟» و «استدلال‌هاي او چقدر محكم است؟». با جستجو در آثار ايشان به اين نتيجه ‌رسيديم كه استدلال‌هاي ابن‌تيميه در انكار وقوع مجاز در قرآن نا‌پذيرفني مي‌باشند. در واقع، اين استدلال‌ها شايسته نقد و مناقشه جدي هستند و پذيرش ديدگاه او موجب محروميت از اعجاز، لطايف و ظرايف قرآن مي‌شود.